سلول ها در پاسخ به تغییرات محیط اطرافشان می توانند خود را تغییر دهند. آتروفی یکی از این پاسخ ها است. در یک تعریف می توان گفت: كوچک شدن اندازه سلول به دليل كاهش مواد سلولی را آتروفی می گويند. آتروفی عضله به معنی لاغر و ضعیف شدن عضله است. آتروفی عضله می تواند به دنبال کاهش جریان خون به عضله و یا فلج شدن اعصاب حرکتی عضله و یا استفاده نکردن طولانی‌مدت از عضله ایجاد شود.
در یک تعریف می توان گفت: کوچک شدن اندازه سلول به دلیل کاهش مواد سلولی را آتروفی می گویند. آتروفی عضله به معنی لاغر و ضعیف شدن عضله است. آتروفی عضله می تواند به دنبال کاهش جریان خون به عضله و یا فلج شدن اعصاب حرکتی عضله و یا استفاده نکردن طولانی‌مدت از عضله ایجاد شود. هنگامی که تعداد معینی از سلول های یک عضو گرفتار شوند، کل عضو یا بافت کوچک می شود و آتروفی رخ می دهد، بر این مطلب باید تأکید شود که اگر چه ممکن است عملکرد سلول های آتروفیک کاهش یابد اما این سلول ها، سلول های مرده نیستند.
✅علل آتروفی
🔘آتروفی ناشی از کاهش ساخت و افزایش تخریب پروتئین در سلول است. ساخت پروتئین به علت کاهش فعالیت متابولیک کاهش می یابد. آتروفی می تواند علت های متعددی داشته باشد. به عنوان مثال در دوران یائسگی به علت از دست دادن تحریک هورمونی آتروفی رخ می دهد و یا بعد از زایمان اندازه رحم کوچک می شود که هم به دلیل آتروفی و هم آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شده سلول) است و این فرایندها طبیعی هستند.
✔️در بیشتر افراد، آتروفی عضلانی به دلیل استفاده ناکافی از عضلات رخ می دهد. افرادی که شغل های نشسته دارند، افرادی که بیمارند و کمتر حرکت می کنند، می توانند باعث کاهش اندازه عضله و ضعف آن شوند. این نوع آتروفی با ورزش و تغذیه مناسب برطرف می شود. افرادی که بستری هستند، بیشترین آتروفی عضلانی خواهند داشت. فضانوردانی که دور از جاذبه زمین هستند، بعد از چند روز بی وزنی، انقباض عضلانی را از دست خواهند داد.
✔️آتروفی می تواند علت پاتولوژیک (آسیب شناختی، غیرطبیعی) هم داشته باشد. به عنوان مثال از کاهش خونرسانی، تغذیه ناکافی، قطع عصب یک عضله و … می توان نام برد. یکی از مثال های آن زمانی است که عضله کار نکند. به عنوان مثال زمان گچ گرفتن که به علت کاهش بار کار سلول آتروفی رخ می دهد.
✅در کل می توان به این علل اشاره کرد
✔️کاهش بارکاری سلول ( مانند بی حرکت کردن یک اندام برای بهبود شکستگی)
✔️از دست دادن عصب دهی
✔️کاهش خونرسانی
✔️تغذیه ناکافی
✔️از دست دادن تحریک اندوکرین و فرآیند پیری ( آتروفی ناشی از پیری)
اگر چه بعضی از این محرک ها، فیزیولوژیک ( برای مثال از دست دادن تحریک هورمونی در دوران یائسگی) و بعضی پاتولوژیک ( مانند از دست دادن عصب ) هستند، ولی تغییرات بنیادی سلول ها مشابه است. این پدیده در واقع، عقب نشینی سلول به یک حجم کوچک تر است که در آن اندازه، هنوز بتواند امکان ادامه حیات داشته باشد. در این وضعیت یک تعادل جدید بین اندازه سلول و کاهش تغذیه ، خونرسانی یا تحریک تروفیک برقرار می شود.
✅علائم عصبی و عضلانی همراه با آتروفی عضلانی
- مشکلات تعادل
- اختلال در راه رفتن و افتادن
- ضعف صورت
- مشکل تدریجی در راه رفتن و صحبت کردن
- از دست دادن حافظه و ضعف اندام
- ختلال تعادل بدن
- از دست دادن هماهنگی بین عضلات
- بی حسی و یا سوزن سوزن شدن دست ها و یا پاها
- عدم تحرک پیشرونده
درمان آتروفی عضلانی
- به طور مرتب ورزش کردن
- ورزش های کششی برای کاهش فشار در عصب
- داروهای ضد التهاب برای کاهش التهاب و درد
- فیزیوتراپی
- درمان اولتراسوند
برخی موارد، برای اصلاح انقباض، جراحی لازم می باشد.
⭕️هدر رفتن عضله
آتروفی عضلانی، از دست دادن یا کاهش توده عضلانی است. واژه های مترادف برای آن عبارتند از هدر رفتن عضله، از دست رفتن عضله، کاتابولیسم عضلانی، پژمرده شدن عضله. علت آن، عدم استفاده از عضله یا یک اختلال در سیگنال های عصبی منتهی به عضله است. این در بسیاری از بیماری ها دیده می شود، به خصوص در کاشکسی(ضعف مفرط) در سرطان، درمان آتروفی عضلانی از طریق ورزش و فعال بودن در فعالیت های عادی روزانه امکان پذیر است.
⭕️آتروفی عضلانی نوروژنیک (دارای ریشه عصبی)
هنگامی که عصب مربوط به یک عضله آسیب ببیند، دیگر نمی تواند باعث انقباض عضلانی که فعالیت عضلانی تولید می کند، شود. بدن، بسیار محافظه کار است و آنچه که مورد استفاده قرار نمی گیرد، بازیافت می شود. بدون عصب تحریک کننده انقباض عضلانی، بدن گمان می کند که دیگر به این عضله نیازی نیست و آن را تجزیه می کند. با آتروفی عضلانی نوروژنیک، عضله باید به منظور حفظ توده عضلانی، به طور مصنوعی با استفاده از تحریک الکتریکی، ورزش داده شود.
⭕️آتروفی عضلانی ناشی از عدم استفاده
در مورد عضلات، این گفته قطعا درست است «از آن استفاده کن یا آن را از دست بده» اگر شما ورزش کنید و فعال باشید، عضلاتتان برای پاسخگویی به این نیاز رشد خواهند کرد. اما به محض آنکه شما استفاده از یک عضله را متوقف کنید، بدن دیگر نمی خواهد برای تغذیه و حفظ آن انرژی صرف کند بنابراین شروع به تجزیه کردن و بازیافت آن می کند. در نتیجه اندازه و قدرت عضله شما کاهش می یابد.
ورزش اختصاصی نیز آتروفی عضلانی را معکوس خواهد کرد و عضلات را برای رشد مجدد تحریک می کند. تا زمانی که اعصاب مربوط به عضلات، سالم و بدن به خوبی تغذیه شده است، عضلات می توانند دوباره رشد کنند. تصور کنید که چگونه بدنسازانی مانند آرنولد شوارتزنگر، به شدت تمرینات بدنسازی انجام می دهند اما همین که تمرین کردن را متوقف می کنند، عضلات آنها کوچک شده و به سایز نرمال بر می گردد.
فعال و متحرک نگه داشتن بیماران، یک نگرانی بزرگ در مراقبت های پزشکی است، چون آتروفی عضلانی در هنگامی که شخص بستری یا یک اندام بی حرکت باشد، به سرعت اتفاق می افتد. اگر تا به حال پایتان را گچ گرفته باشید، می دانید که چقدر سریع، توده عضلانی از دست می دهید. در برخی موارد، آنها مجبورند یک قالب جدید برایتان بگیرند، چون عضله آنقدر کوچک شده که گچ پس از چند هفته شل می شود. هنگامی که در بیمارستان هستید، فیزیوتراپ ها و کاردرمانگرها با هدف فعال نگه داشتن عضلاتتان، مرتب به شما سر می زنند بنابراین دچار آتروفی عضلانی نخواهید شد.
🚫از دست دادن عضله در آرتروز
هنگام بحث کردن در مورد نوع از دست دادن عضله که می تواند از عدم فعالیت فیزیکی به علت درد مفصل و دامنه حرکتی محدود ایجاد شود، ما به آتروفی عضلانی ناشی از عدم استفاده، اشاره می کنیم. این تا حدودی از یک چرخه معیوب ناشی می شود. درد آرتروز منجر به کاهش فعالیت فیزیکی می شود که به آتروفی عضلانی منجر می گردد. اما مهم است که بدانید این نوع آتروفی ناشی از عدم فعالیت می تواند با ورزش معکوس شود.
✅پیشگیری از آتروفی عضلانی
با ورزش کردن منظم می توان جلوی آتروفی عضلانی ناشی از عدم استفاده از عضله را گرفت. پیاده روی و شنا از بهترین ورزش ها برای سلامت عضلات می باشند.غذاهای پروتئینی را مصرف کنید. یکی از مهم ترین ترکیبات عضله، پروتئین می باشد. غذاهای پروتئینی می توانند از آتروفی عضلانی جلوگیری کنند و یا پیشرفت آتروفی را کند کنند. غذاهای پروتئینی شامل: آجیل، گوشت ها، تخم مرغ و لبنیات می باشد. غذاهای کم چرب مصرف کنید.کاهش وزن پیدا کنید.
افزایش وزن باعث بد عملکردن عضلات می شود.میوه ها و سبزیجات مصرف کنید.منیزیم برای درست عمل کردن عضلات مهم است. کدو تنبل، موز، چغندر، اسفناج و دیگر سبزیجات برگ سبز منبع غنی از منیزیوم می باشند.
تغذیه
انواع شدید بیماری، احتمال بیشتری دارد که دچار عوارض تغذیه‌ای شوند. برخی از این عوارض عبارتند از: اشکال در غذاخوردن، بازکردن دهان، جویدن و بلع. نوزادان مبتلا به این عوارض، در معرضِ سوءتغذیه، توقف رشد طبیعی و آسپیراسیون ریوی هستند. سایر مشکلات تغذیه‌ای، به‌ویژه در آن‌هایی که تحرک ندارند، شاملِ «عدم عبور به‌موقع غذا از معده»،بازگشت اسید به مری،یبوست،استفراغ و نفخ است.
اختلالات متابولیک در این بیماری، اسیدهای چرب در ماهیچه‌ها را مختل کرده و که در نهایت، به ماهیچه‌ها آسیب می‌رساند، به‌خصوص هنگامی که بیمار ناشتاست و غذایی نخورده‌است. توصیه می‌شود که بیماران مبتلا به آتروفی عضلانی نخاعی و به‌ویژه انواع شدید آن، مصرف چربی را کاهش داده و از گرسنه‌ماندنِ طولانی‌مدت بر حذر باشند. (و حتی نسبت به افراد سالم، چند وعده بیشتر غذا بخورند)
