دیافراگم نقش بسیار مهمی در فرآیند تنفس دارد. انقباض و انبساط دیافراگم، به فرو بردن و بیرون دادن هوا کمک می‌کند. دیافراگم صفحه‌ای از ماهیچه‌ی داخلی است که در کف قفسه‌ی سینه گسترده شده است.
این یک ماهیچه‌ی مهم است که حفره‌ی قفسه‌ی سینه را که حاوی قلب، ریه‌ها و دنده‌ها است از حفره‌ی شکمی جدا می‌کند. وقتی می‌گوییم دیافراگم عموماً به دیافراگم قفسه‌ی سینه اشاره می‌کنیم که به تنفس کمک می‌کند. دیافراگم‌های دیگری نیز در بدن وجود دارند؛ این دیافراگم‌ها شامل دیافراگم ادراری و تناسلی، دیافراگم لگنی و دیافراگم‌های موجود در پرده‌ی گوش و عنبیه‌ی چشم هستند. اما وقتی کسی می‌گوید دیافراگم منظور او معمولاً دیافراگم قفسه‌ی سینه است. قبل از این که وارد بحث وظیفه‌ی دیافراگم شویم، بیایید نگاهی به آناتومی آن بیندازیم.
سوراخ های دیافراگمی
- سوراخ ورید اجوف تحتانی
- سوراخ ازوفاگوس : اگر احشای شکمی از این ناحیه وارد توراکس شوند، ایجاد فتق هیاتال می کنند.
- سوراخ آئورت
دیافراگم (Diaphragma ) عضله مخطط ارادی بدن است که به دنده‌های انتهایی و مهره‌ها می‌چسبد و قفسه سینه را از محوطه شکم جدا می‌کند. انقباض این عضله نقش مهمی در انجام غیرارادی تنفس دارد.این عضله توراکس را از ابدومن جدا می سازد و در قسمت مرکزی خود ساختمان وتری شکل به خود می گیرد. چسبندگی این عضله به انتهای توراکس شامل سه قسمت : کمری – دنده ای – استرنال
در بالای این پرده ریه‌ها و قلب قرار دارند و در پایین آن دستگاه گوارش، کبد، طحال و سیستم ادراری. گاه در صورت ضعف یا نقص عضلات دیافراگم فتق دیافراگمی روی می‌دهد.
این عضله مهم‌ترین عضله تنفسی است که قفسه سینه را از حفره شکمی، جدا می‌سازد. برخی از اعضاء مهم بدن از قبیل آئورت، مری، بزرگ سیاهرگ زیرین، سوراخهایی را به ترتیب در برابر مهره ۱۲، مهره ۱۰، مهره ۸ سینه‌ای در این پرده ایجاد کرده و از آن عبور می‌کنند. دیافراگم به ترتیب به زایده خنجری، ۶ دنده تحتانی و غضروفهای آنها و تنه مهره‌های اول تا سوم کمری متصل شده و گنبدی شکل است. درصورت ضربه محکم به این بخش امکان قطع تنفس وجود دارد.
علائم بیماری دیافراگم
یک بیماری موثر بر دیافراگم می تواند علائمی شبیه به حمله قلبی ایجاد کند. در صورت احساس درد یا فشار قفسه سینه که به فک ، گردن ، بازوها یا کمر گسترش می یابد ، به دنبال درمان اضطراری باشید.
علائم یک بیماری دیافراگم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در تنفس هنگام خوابیدن
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه ، شانه ، کمر یا شکم
- درد در دنده های تحتانی شما
- احساس لرزش یا ضربان قلب در شکم
- پوست مایل به آبی
- سوزش سردل
- مشکل در بلعیدن
- تنظیم مجدد غذا
- درد بالای شکم بعد از خوردن غذا
- سکسکه
- درد پهلو
وظایف دیافراگم چیست؟
اگر شگفت زده هستید از این که وظیفه‌ی اصلی دیافراگم چیست، بدانید که وظیفه‌ی آن کمک به تنفس است. وقتی فردی هوا را به داخل می‌کشد، دیافراگم منقبض می‌شود در نتیجه فاصله‌ی موجود در حفره‌ی قفسه‌ی سینه بزرگ‌تر و گشادتر می‌شود. هم چنین ماهیچه‌های بین دنده‌ای خارجی نیز به این امر یعنی بزرگ‌تر شدن حفره‌ی قفسه‌ی سینه کمک می‌کند. در نتیجه بزرگ‌تر شدن، یک فشار منفی ایجاد می‌کند که منجر به نیروی مکش و کشیدن هوا به داخل ریه‌ها می‌شود.
بعد از نفس کشیدن، وقتی این پرده استراحت می‌کند هوا به خاطر عقب نشینی الاستیک ریه‌ها و بافت‌های آستری حفره‌ی قفسه‌ی سینه، به بیرون داده می‌شود. ماهیچه‌های شکمی نیز با عمل کردن به عنوان ضد اثرات دیافراگم، به این امر کمک می‌کنند.
یک نوع ویژه از تنفس نیز وجود دارد که به تنفس دیافراگمی و یا تنفس شکمی مشهور و منسوب است. این عمل تنفس عمیق هوا به داخل ریه‌ها، با خم کردن این پرده است. این عمل برخلاف تنفس در حالت سطحی است چون تنفس سطحی وقتی انجام می‌شود که قفسه‌ی سینه‌‌ی فرد خم می‌شود. تنفس عمیق منجر به انبساط شکم بیشتر از سینه می‌شود. تنفس عمیق روش سالم‌تری برای فرو بردن اکسیژن به داخل و استفاده از آن، محسوب می‌شود.
