تمرین های ورزشی

روش های افزایش تعادل و هماهنگی در ورزش

تعادل

Balance and harmony

توانایی حفظ پایداری را تعادل می گویند . وقتی بدن استحکام خوبی داشته باشد ، به طوری که بتواند در برابر نیروهایی که قصد به هم زدن پایداری او را دارند ، مقاومت کند ، تعادل پایدار و در غیر این صورت تعادل ناپایدار است.

انواع تعادل

معمولا تعادل به دو شکل کلی قابل مشاهده است : تعادل ایستا و تعادل پویا.

تعادل ایستا ، تعادلی است که فرد توانایی حفظ پایداری در وضعیت ثابت را داشته باشد مانند وقتی که فرد روی یک پا ایستاده باشد.

تعادل پویا ، تعادلی است که فرد توانایی حفظ پایداری در حین حرکت یا اجرای مهارت را داشته باشد مانند وقتی که فرد روی چوب موازنه راه می رود.

 

توسعه تعادل

شرکت کردن در ورزش های مختلف و تجربیات حرکتی ، تعادل را بهبود می بخشد ؛ زیرا تعادل به طور مستقیم به نوع مهارت بستگی دارد و با تمرینات مهارتی به بهترین نحو پیشرفت می کند . بعضی از تمریناتی که در توسعه تعادل نقش دارند عبارتند از:

  1. ایستادن لک لک
  2. انجام حرکت فرشته
  3. راه رفتن روی یک خط صاف با دست های باز
  4. راه رفتن روی چوب موازنه با ارتفاع های متفاوت
  5. ایستادن روی تخته تعادل
  6. راه رفتن با زانو روی تشک نرم
  7. پرش از روی بلندی با ارتفاع مناسب یا برعکس
  8.  راه رفتن روی نخی که روی زمین به صورت شکل های هندسی قرار داده شده است.

 

تعريف هماهنگی

هماهنگی یکی دیگر از توانایی های بارز حرکتی و قابلیت مرتبط با اجرا است.بدون هماهنگی ، رسیدن به مرحله اوج اجرا امکان پذیر نخواهد بود . هماهنگی پیش شرط لازم و ضروری برای یادگیری مهارت ها و انجام آن به صورت کامل و بی عیب و نقص است.

هماهنگی یعنی همکاری حواس ، سیستم عصبی و عضلات بدن .به عبارت دیگر فرد آنچه را که سیستم عصبی نسبت به یک واکنش صادر شده است به وسیله عضلات بدن به درستی و بدون حرکت اضافی و صرف انرژی کمتر انجام دهد . هماهنگی به عملکرد درست و منظم سیستم عصبی مرکزی (CNS) وابسته است.

صحیح و منظم عمل کردن این سیستم باعث می شود تا اجرای مهارت ها از نظر زمان و ترتیب ویکسان عمل کردن عضلات درگیر به درستی انجام گیرد.

مثال

وقتی یک والیبالیست می خواهد دفاع روی تور انجام دهد ، هماهنگی بین عضلات بالاتنه و پایین تنه ، هماهنگی آنچه را که می بیند و باید به اجرا گذارد ، در زمان خود به عمل دفاع کردن بپردازد ، میزان پرش و زاویه ی دست های خود را تنظیم کند و خیلی موارد دیگر وجود دارد که اگر در زمان خاص خود هماهنگ نشود مسلماً دفاع روی تور به خوبی صورت نمی گیرد . بنابراین بسیار ضروری است تا با انجام تمرینات مستمر این هماهنگی بهتر به اجرا در آید.

متخصصین امر ورزش معتقدند که بین قابلیت های سرعت ، قدرت و استقامت با هماهنگی ، یک وابستگی و رابطه ی نزدیک و تنگاتنگ وجود دارد . یعنی افزایش سطح این قابلیت ها توسعه و رشد هماهنگی را آسان تر می کند.

 

عوامل موثر بر هماهنگی

عوامل زیادی بر هماهنگی اثرگذارند ، اما مهم ترین آنها عبارتند از:

۱٫وراثت

بخشی از هماهنگی به طور ارثی و ژنتیکی در بدن افراد وجود دارد . این مقدار در افراد متفاوت است ، چرا که به رشد همه جانبه فرد بستگی دارد و در بعضی این رشد همه جانبه با تاخیر صورت می گیرد.

۲٫سن

با تکامل سیستم عصبی عضلانی ، هماهنگی نیز افزایش می یابد . در دوران کودکی چون این تکامل ناقص است ، اجرای حرکت با هماهنگی صورت نمی گیرد مانند زمانی که کودک می خواهد توپی را که به طرفش پرتاب شده ، بگیرد که اغلب با دشواری ویا با شکست همراه است ؛ اما رفته رفته و با تکرار فعالیت ها و حرکات بدنی، این هماهنگی افزایش می یابد.

با رسیدن فرد به مرز سن بلوغ ، به دلیل تغییرات به وجود آمده در بدن ، میزان هماهنگی کاهش می یابد و پس از پایان این مرحله مجددا شاهد افزایش هماهنگی هستیم ؛ اما در سنین بالا  کاهش در میزان هماهنگی مشاهده می شود.

۳٫میزان فعالیت

هر چقدر افراد در فعالیت های بدنی بیشتر شرکت داشته باشند ، به همان میزان در هماهنگی آنان تاثیرگذار است . بنابراین افرادی که در فعالیت های بدنی مستمر شرکت دارند ، نسبت به افراد عادی از هماهنگی بیشتری برخوردارند.

۵٫نوع فعالیت

مسلما هر رشته ورزشی ، هماهنگی های خاص خود را دارد .یک فوتبالیست در اجرای مهارت با پا ماهرتر است و یک بسکتبالیست ماهر بودنش در اجرای مهارت با دست ها ست . بنابراین هرچقدر فرد در دوران رشد خود بتواند الگوهای حرکتی زیادی را تجربه کند و با تکرار زیاد آنها را انجام دهد ، سطح هماهنگی عمومی وی بالا رفته و در بخش تخصصی نیز موفق تر عمل می کند.

۶٫مسائل روانی

ترس ، اضطراب و استرس به وجود آمده در فرد بر روی هماهنگی او تاثیر منفی می گذارد و عملکردش را کاهش می دهد . قرارگرفتن در شرایط مشابه ، تجربه و تکرار از جمله عواملی هستند که اثرات سوء روانی را کاهش می دهد . توسعه هماهنگی هرچند هماهنگی با افزایش مهارت فرد در رشته های ورزشی موثر است و هرچقدر دامنه حرکتی افراد بالاتر رود ، هماهنگی نیز توسعه می یابد ؛

اما با اجرای بعضی تمرینات نیز می توان به این توسعه کمک کرد.از جمله ی این تمرینات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
  • انواع تمرینات طناب زنی که به صورت یک نفره ، دو نفره و چند نفره اجرا می گردد.
  • انواع مهارت های کار با توپ مثل روپایی ، زدن توپ با ران ، سرزدن با توپ ، چرخاندن توپ دور بدن ، عبور دادن توپ از بین پا ها به صورت هشت انگلیسی ، انواع حرکات با توپ بسکتبال .
  • انجام حرکات نرمشی ترکیبی مثل : حرکت پروانه ا ز پهلو و از جلو ، حرکت پروانه به صورت دست ها از پهلو پاها از جلو و برعکس آن ، یعنی دست ها از جلو و پاها از پهلو .

چه نوعی از درمان برای مشکلات تعادل و هماهنگی توصیه می شود؟

اگر کودک من مشکلات تعادل و هماهنگی داشته باشد، توصیه می شود که آنها با یک کاردرمان مشاوره کنند. مهم است بدانیم که در بسیاری از موارد امراض کودکان، هم پوشانی زیادی بین مهارتهای پیگیری شده توسط فیزیوتراپی و کاردرمانی وجود دارد.


بیشتر بخوانید:

برای افزایش سرعت و عکس العمل چه کنیم؟

جنبه های فیزیولوژیکی دو سرعت

چابکی چیست وچه فوایدی دارد؟

افزایش توان (کارایی گروه عضلانی)


 

author-avatar

درباره علی عباس پور

دانشجوی تربیت بدنی دانشگاه فردوسی مشهد و قهرمان دو میدانی کشور و فعالیت در زمینه های بدنسازی ،آمادگی جسمانی ،تغذیه و انواع ماساژ....

نوشته های مشابه

2 دیدگاه در “روش های افزایش تعادل و هماهنگی در ورزش

  1. bit گفت:

    سلام وقتتون بخیر ممنون از اطلاعات مفیدی که با مخاطبین این صفحه به اشتراک گذاشتید، ممنون میشم رفرنس این مطالب رو بفرستید که امکان ذکر منبع برای کسانی که قصد استفاده از مطالب رو دارن مهیا باشه. سپاس

    1. Se5ta گفت:

      چشم ممنون از نظرتون

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *