علم و بدن

خواب یک احیا کننده عالی

خواب

Sleep

استراحت و خوابیدن کافي لازمه حفظ و ارتقای سلامت جسمی و روانی، حفظ و ارتقای توان ذهنی و رشد و تکامل مطلوب انسان است. خواب کافي و مطلوب علاوه بر بازیابی انرژی فرد و دست یافتن او به توان موردنیاز در فعالیتهای جسمی و ذهنی، به رشد و تکامل وى، بالاخص در دوران کودکی و نوجوانی، نیز کمک میکند؛ چرا که هورمون رشد در طول خواب آزاد میشود. بنابراین همه افراد بالاخص جوانان و نوجوانان به خواب کافی نیاز دارند.

برخی از افراد به دلایل مختلف تا پاسی از شب بیدار می مانند یا قبل از کامل شدن خواب ناچارن خیلی زود از خواب برخیزند،به نظر شما تاثیر عادت کم خوابی بر بدن چیست؟

ما به چه میزان خواب نیاز داریم؟

افراد در مقدار استراحت مورد نیاز از همدیگر متفاوت اند. نیاز به استراحت از فردی به فرد دیگر و در سنین مختلف تغی ير میکند و به میزان فعالیت افراد نیز وابسته است. این عقیده که همه افراد به هفت یا هشت ساعت خواب در طول شب نیاز دارند، درست نیست، بسیاری از مطالعات حاکی از آن است که نیاز افراد به خواب در طول زندگیشان تغی یر می کند، مثلا نوزادان حدود ۱۶ الی ۱۷ ساعت از روز را می خوابند و به همان نسبت که بزرگتر میشوند به خواب کمتری نیاز پیدا میکنند.

هر فرد معمولا در ۵ سالگی به ۱۱ ساعت خواب و در نوجوانی به ۸ الی ۹ ساعت خواب نیاز پیدا میکند و در ۷۰ سالگی ممکن است به کمتراز ۸ساعت خوابیدن نیاز داشته باشد.

کم خوابی ضمن اینکه افراد را با مشکلانی همچون خواب ماندن، خواب آلودگی و احساس خستگی و کسالت در طول روز، چرت زدن و… روبه رو میسازد، خطر ابتلای به بیماری را نیز در او افزایش می دهد، زیرا افرادی که از استراحت کافی برخوردار نیستند، سیستم ایمنی ضعیف تری دارند.

خواب آرام

متخصصان خواب آرام و بدون حرکت سریع چشم (non-rapid eye movement sleep) را «بی تحرکی مغز در بدنی جنبش پذیر» خوانده اند. در این مرحله، فکر کردن و بسیاری از دیگر فعالیت های فیزیولوژیکی کُندند، اما بدن می تواند حرکت کند و البته، به ‏تدریج که فرد به مرحله عمیق تری از خوابیدن می ‏رود، وضعیت بدنی او هم اغلب تغییر می کند.

وقتی بیدار هستید، میلیون ها سلول مغزیِ اطلاعات حسی ـ با فرستادن حرکت های پرتشنج به یکدیگر که می تواند مانند امواج مغزی ضبط شود ـ رفتار هماهنگ و حفظ عملکرد جسمی را دریافت، و تجزیه ‏وتحلیل می کنند. مانند مثالِ پرت‏ کردن یک مشت سنگ‏ریزه داخل استخر پر از آب، امواج هنگامی که کاملا بیدار هستیم با یکدیگر تداخل پیدا می کنند و در اثر آن، تعداد زیادی از امواج مغزی متفاوت به‏ وجود می‏ آید که یکدیگر را حذف می کنند و درنتیجه در ثبت نوار مغز، خط خطی نامنظمی از فعالیت الکتریکی به وجود می آورند.

کمک راهنمای خواب خوب شبانه به شرح زیر است.

  1. ساعت خوابیدن و بیدارشدن خود را در طول هفته منظم کنیم در ساعت معینی بخوابیم و بیدارشویم.
  2. عصرها از خوابیدن طولانی پرهیز کنیم.(بیش از یک ساعت نخوابیم)
  3. از خوابیدن در ساعتهای پایانی عصر و نزدیک به شب پرهیز کنیم.
  4. ۲-۱ساعت قبل از خواب از نوشیدن مایعات محرک مثل جای، قهوه و نوشابه پرهیز کنیم.
  5. شبها از دیدن فیلم های خشن و غمناک پرهیز کنیم.
  6. از رختخواب فقط برای خوابیدن استفاده کنیم نه مطالعه کردن یا فعالیتهای دیگر.
  7. زمانی که احساس خواب می کنیم به رختخواب برویم. فاصله بین رفتن به رختخواب با خوابیدن نباید بیشتر از ۱۵ الی ۳۰ دقیقه باشد.
  8. به هیچ وجه سعی نکنیم خود را به زور در رختخواب نگه داریم، درصورتی که خوابمان نمی برد از رختخواب خارج شویم و به کاری که علاقمند هستیم بپردازيم.
  9. درصورتی که افکار مزاحم در رختخواب مانع استراحت ما می شوند، از رختخواب خارج شویم و افکار خود را بازگو کنیم به زبان بیاوریم یا روی یک کاغذ بنویسیم و سپس به رختخواب برویم.

 

درپایان

کم خوابی و بی خوابی به طرز فوق العاده ای به سلامتی، فعالیت، ایمنی ما آسیب می رساند به طوریکه متخصصان یکی از دلایل سرطان را در برخی موارد نداشتن خواب کافی عنوان می کنند.

اغلب، این بی‏ خوابی‏ ها عواقب ناخوشایندی در روز دارد؛ وقتی ساعت زنگ می زند، بیرون‏‏ آمدن از رختخواب فقط می تواند کار یک پهلوان باشد! ممکن است برای چیزهای بی اهمیتی مثل نان صبحانه با همسرتان تندخویی کنید، یا در محل کار برای انجام مشتاقانه کارها انگیزه نداشته باشید.

همه ما در نهایت می میریم، اما افرادی با خواب بیش از حد کم، و یا حتی بیش از حد زیاد، با احتمال خطر بیشتری دست و پنجه نرم می کنند، که در این صورت ممکن است زودتر از آنچه که بخواهند ،بمیرند.

هنگامی که فرد محروم از خواب سرانجام می تواند کمی بخوابد، از مسیر مرحله سبک خواب به سرعت به مرحله استراحت عمیق می رود و زمان بیشتری را در آن سپری می کند و این نشان می ‏دهد که امواج آهسته خواب، قسمت نیروبخش خواب است که برای سرحال شدن به آن نیاز دارید.


بیشتر بخوانید:

حالت صحیح و ناصحیح خوابیدن

سوالات رایج ورزشکاران

افزایش توان (کارایی گروه عضلانی)


author-avatar

درباره علی عباس پور

دانشجوی تربیت بدنی دانشگاه فردوسی مشهد و قهرمان دو میدانی کشور و فعالیت در زمینه های بدنسازی ،آمادگی جسمانی ،تغذیه و انواع ماساژ....

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *