تغذیه و سلامت, علم و بدن

دلایل رفلاکس اسیدمعده (ترش کردن) و چگونه درمان می شود؟

رفلاکس

💢رفلاکس چیست⁉️

رفلاکس از جایی شروع می شودکه وقتی غذایی را میخوریم از طریق لوله ای به نام مری وارد معده می شود هضم غذا در معده توسط اسید و شیره معده اغاز میگردد دیواره معده به دلیل تماس مداوم با اسید و شیره معده نیست دفاع مناسبی هم در برابر این عوامل ندارد در حالت طبیعی دریچه ای به نام دریچه مری بین مری و معده قرار دارد که اجازه میدهد غذا از مری وارد معده شود ولی از بازگشت غذا و شیره معده به مری جلوگیری میکند.

اگر دریچه مری وظیفه خود را به خوبی انجام ندهد یعنی به خوبی بسته نشود یا بی موقع باز شود اسید و شیره معده به داخل مری برمیگردند همانطور که قبلا ذکر شد دیواره مری در برابر اسید معده اسیب پذیر است بنابراین در شرایطی که دریچه مری کار خود را به درستی انجام ندهد بازگشت اسید و شیره معده به داخل مری سبب ازردگی مری میگردد به بازگشت غیر عادی اسید و شیره معده به داخل مری و ازرده شدن مری در اثر تماس با این عوامل بیماری رفلاکس گفته میشود.

 

علایم رفلاکس

۱٫ترش کردن: یعنی احساس بازگشت مایع تلخ یا ترش از معده به دهان
۲٫سوزش زیر جناغ سینه: درد در زیر جناغ سینه گیر کردن غذا حالت تهوع (به خصوص در هنگام صبح) باد گلو و اروغ زدن های مکرر جمع شدن بیش از حد بزاق در دهان و سرفه های مکرر بدون علت تلخ شدن دهان و برگشت مواد غذایی از معده به دهان.

باید توجه داشت که اگرچه علایم مهم (رفلاکس) ترش کردن و سوزش زیر جناغ سینه هستند اما بسیاری از بیماران مبتلا به رفلاکس این علایم را ندارند و فقط از سایر علایم ذکر شده شکایت میکنند.

 

رفلاکس باعث چه مشکلاتی میشود؟

رفلاکس اصولا بیماری ازار دهنده ای است علایم رفلاکس فرد مبتلا را ازار میدهند و میتوانند در فعالیتها و کارهای روزانه او اختلال ایجاد کنند همچنین برخی علایم رفلاکس با بیماریهای دیگر اشتباه گرفته میشوند مثلا درد قفسه سینه ناشی از رفلاکس با دردهایی قلبی اشتباه گرفته میشوند در چنین مواردی حتما باید بیماری خطرناکتر بررسی شودو از نبودن مشکل قلبی مطمئن شویم و سپس به رفلاکس بپردازیم چرا که همانطور که گفته شد رفلاکس بیماری ازار دهنده ای است نه خطرناک.

 

چرا رفلاکس ایجاد میشود؟

هنوز به درستی علت ایجاد رفلاکس مشخص نشده اما به خوبی میدانیم که برخی عوامل باعث بروز و تشدید رفلاکس میشوند.مهمترین این عوامل عبارتند از:

  1. پرخوری
  2. سریع غذا خوردن و کامل نجویدن غذا یا غذا خوردن با استرس و نگرانی
  3. مصرف غذاهای بسیار چرب تند و شور
  4. مصرف ادویه و فلفل زیاد سیب زمینی سرخ شده
  5. مصرف غذاهای حاوی ادویه سیر و پیاز نگهدارنده هانظیرسوسیس کالباس و سایر انچه که به فست فود معروف هستند
  6. مصرف انواع سسهای چرب و پر نمک
  7. مصرف مرکبات ترش
  8. مصرف کافیین زیاد (شکلات قهوه نسکافه)
  9. مصرف زیاد چای به خصوص اگر پر رنگ بوده و تازه دم نباشد
  10. مصرف نانهایی که خمیر انها به خوبی نمیپزد مثل نان باگت نان سفید و نان بربری
  11. چاقی وافزایش وزن
  12. دراز کشیدندر فاصله کوتاه بعد صرف غذا
  13. سیگار کشیدن ومصرف دخانیات
  14. مصرف الکل و نوشابه های گازدار
  15. استرس فشار روانی وعصبی
  16. پوشیدن لباسهای تنگ.

 

چگونه میتوان از بروز علایم رفلاکس جلوگیری کرد؟

مواردی که در بالا ذکر شد میتواند به بهبود علایم رفلاکس کمک میکند بنابراین خوردن غذا به اندازه پرهیز از پرخوری کاهش مصرف فست فود نوشابه های گازدار سس های اماده به خصوص سس قرمز و غذاهای سنگین و پر چرب کم کردن نوشیدن چای ترک سیگار و قلیان کاهش وزن و برنامه ورزشی منظم (حداقل روزانه سی دقیقه پیاده روی) در کاهش علایم یا پیشگیری از رفلاکس موثر است
همچنین کنترل استرس و تعدیل فشارهای روانی در کنترل رفلاکس بسیار موثر است ممکن است ادامس جویدن در بهبود علایم در بعضی افراد موثر باشد.

 

روش مناسب در برخورد با رفلاکس کدام است؟

همانطور که گفته شد رعایت برخی توصیه های تغذیه ای روش زندگی مناسب و کاهش استرس میتواند رفلاکس را کنترل کنند اگر با این روشها در مدت کوتاه علایم بهبود چشمگیر نیابند بهتر است به پزشک مراجعه کنیم.

پزشک معالج با توجه به علایم و انجام معاینات لازم بررسی های مناسب را انجام خواهد داد و درمان را شروع خواهد کرد بر اساس مطالعات انجام شده در کشور ما حدود یک پنجم افراد مبتلا به رفلاکس همزمان زخمهای معده یا اثنی عشر دارند و حدود نیمی از افراد مبتلا به رفلاکس روده تحریک پذیر دارند.

بنابراین بررسی و تشخیص و درمان مناسب بیماریهای همزمان از اهمیت به سزایی برخوردار است همانطور که اشاره شد استرس و فشارهای روانی از عوامل مهم تشدید و بروز رفلاکس هستند.

‍ ‌

🔺👈🏻 ولی چگونه و با چه ترفندهایی می‌ توان این مشکل را برطرف کرد؟

🔺غذای خود را در وعده‌های کوچک میل کنید
🔺در حالت نیمه نشسته بخوابید
🔺از خوردن غذاهای چرب، سرخ شده و تند پرهیز کنید
🔺از خوردن شیرینی‌جات خودداری کنید
🔺آب فراوان بنوشید
🔺به انجام تمرینات تنفسی بپردازید
🔺مواد غذایی را امتحان کنید
🔺از غذاهایی با خاصیت قلیایی استفاده کنید
🔺درمان‌های سالم و طبیعی را دنبال کنید
🔺پس از هر وعده غذایی پوست یک پرتقال ارگانیک را چند دقیقه بجوید.
🔺دمنوش‌های گیاهی بنوشید
🔺به تمرینات تن آرامی بپردازید

 

👈🏻قهوه، چای و نوشابه های کولا

این نوشیدنی ها حاوی کافئین یا تئین هستند، این ماده موجب سست شدن اسفنکتر مری و بالا آمدن اسیدها می شود. از سوی دیگر، ممکن است کافئین و تئین مخاط ریه را تحریک کنند و باعث التهاب ریه در بین کسانی که مبتلا به رفلاکس معده- مری هستند، بشود.

👈🏻 نوشیدنی های گازدار

از تمام نوشیدنی های گازدار باید اجتناب کرد زیرا این نوشیدنی ها احتمال نفخ را افزایش می دهند، نفخ نیز بر روی اسفنکتر مری تأثیر منفی دارد.
کافئین و تئین مخاط ریه را ممکن است تحریک کنند و باعث التهاب ریه در بین کسانی که مبتلا به رفلاکس معده – مری هستند، بشوند.

👈🏻 شیر

شیر ماده ای غذایی است که باید از آن پرهیز کرد، زیرا حاوی چربی، پروتئین و کلسیم است، سه عنصری که باعث تحریک و نهایتا تولید اسید معده می شوند.

👈🏻شکلات شیری

شکلات شیری، همزمان هم حاوی چربی است و هم کافئین؛ بنابراین به عنوان عامل ایجاد سوزش معده شناخته می شود.

👈🏻 خوراکی های چرب و میوه ها

هر چه غذا چرب تر باشد، هضم آن مشکل تر و طولانی تر خواهد شد. در این حالت مواد غذایی مدت بیشتری در معده باقی می مانند، و این ماندن ترشح اسیدهای معده را افزایش می دهد.

👈🏻 مرکبات و آب مرکبات (پرتقال، لیمو ترش …)

به علت اسیدی بودن شان به شیره معده اضافه می شوند. از سوی دیگر، ویتامین C که در مرکبات وجود دارد، ترشح اسید معده را افزایش می دهد.

👈🏻 نعناع سبز و قرص نعناع

نعناع خاصیتی دارد که این خاصیت باعث سست شدن اسفنکتر مری می شود. این مورد در باره گوجه فرنگی هم صدق می کند.

👈🏻 نوشیدنی های الکلی

تمام نوشیدنی های الکلی ممنوع هستند زیرا این نوشیدنی ها باعث سست شدن اسفنکتر مری می شوند، اسفنکتر دریچه ای ماهیچه ای است که از بالا آمدن محتویات معده به مری جلوگیری می کند. اگر شکم فرد خالی هم باشد، این تأثیر شدیدتر خواهد بود.

👈🏻ادویه ها و گیاهان معطر

در واقع، ادویه ها و گیاهان معطر استعداد تحریک بیشتر مخاط مری را دارند و احساس سوزش را تشدید کنند.

چند نکته

▫️وقتی به پهلوی راست دراز میکشید، معده شما بالاتر از مری قرار میگیرد و ورود اسید معده به مری باعث رفلاکس می شود.

▫️مبتلایان به رفلاکس نباید بلافاصله بعد از غذا بخصوص در وعده شام دراز بکشند و فاصله سه ساعتی بین این وعده و خواب را حفظ کنند. دزار کشیدن بلافاصله بعد از غذا رفلاکس را تشدید می‌کند.

🍏استفاده روزانه یک قاشق از ترکیب سرکه سیب در آب سبب از بین رفتن رفلاکس اسید معده می‌شود، بر خلاف تصور اغلب افراد این عارضه ناشی از کمبود اسید است نه تولید بیش از حد آن درمعده

رفلاکس یا سوزش سر معده یکی از مشکلات شایع و ناگوار دوران بارداری است که اغلب ناراحتی‌های بسیاری برای خانم‌های باردار به همراه دارد.


بیشترخوانید:

درمان خانگی دل درد یا معده درد

سرطان معده و روده (تشخیص ودرمان)

علت بوی بد دهان چیست؟و چگونه رفع می شود؟


 

author-avatar

درباره علی عباس پور

دانشجوی تربیت بدنی دانشگاه فردوسی مشهد و قهرمان دو میدانی کشور و فعالیت در زمینه های بدنسازی ،آمادگی جسمانی ،تغذیه و انواع ماساژ....

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *