هضم غذا چقدر طول مي كشد؟
مدت زمان هضم و جذب هر ماده غذايي در بدن ما با توجه به خوراكي هاي مختلفي كه مي خوريم، متفاوت است، اما معمولا، ۲۴ تا ۷۲ ساعت زمان مي برد تا تمام غذاي خورده شده در يك فرد بزرگسال هضم و جذب شود.
غذايي كه مي خوريد، ۶ تا ۸ ساعت بعداز طريق سيستم بلع، به معده مي رسد و از آنجا روانه روده كوچك مي شود. سپس، از روده كوچك به روده بزرگ يا همان كولون مي رود تا عمل جذب آب و هضم غذا انجام و نهايتا مواد اضافي دفع شود.
مقدار زمان هضم مواد غذایی مختلف
مواد نشاسته اي ۳ تا ۴ ساعت
يكي از مهم ترين منابع تامين گلوكز و انرژي بدن، مواد نشاسته اي مانند ذرت يا سيب زميني هستند. حدود ۳ تا ۴ ساعت طول مي كشد تا مواد نشاسته اي در بدن هضم شوند و اين زمان، زمان نسبتا كوتاه و مناسبي براي هضم آنها محسوب مي شود.
فيبر ۱۲ ساعت
بدن ما تا وقتي به فيبر موجود در موادغذايي نياز داشته باشد، تركيبات آنها را نمي شكند و هضمشان نمي كند. خوراكي هايي مانند هويج، حبوبات و جوي دوسر به وفور فيبر دارند و ميوه ها هم منابع خوبي براي دريافت فيبر هستند.
فيبر موجود در خوراكي ها به بهبود كاركرد روده و شكم كمك مي كند و جلوي ابتلا به يبوست را مي گيرد. بنابراين، بدن به اين ماده مغذي اجازه مي دهد تا كارش را به خوبي انجام دهد و بعداز حدود ۱۲ساعت، شروع به هضم آن مي كند.
پروتئين ها ۱ تا ۳ روز
نيمي از پروتئيني كه ما در طول يك روز مي خوريم، صرف ساختن يا بازسازي سلول هاي بدنمان مي شود، انواع گوشت، قارچ، تخم مرغ و سويا از جمله منابع پروتئيني هستند.
شايد بد نباشد بدانيد كه ۹۷ درصد از گوشت قرمزی كه می خوريم، به راحتی در بدن هضم می شود و مدت زمان زيادی هم در معده باقی می ماند؛ يعنی وقتی ما يک وعده گوشت قرمز می خوريم، چون اين ماده غذايی مدت طولانی تری نسبت به منابع فيبر در معده مان باقی می ماند، ديرتر احساس گرسنگی می كنيم.
بنابراين تعجب نكنيد اگر می گوييم حدود ۱ تا ۳ روز طول می كشد تا مواد پروتئينی در بدنمان هضم شوند!
شير و لبنيات ۵ تا ۶ ساعت
اين گروه از موادغذايی جزو مهم ترين منابع دريافت كلسيم و ويتامين D در بدن هستند. مدت زمانی كه طول می كشد لبنيات در بدن هضم شوند، به سن، جنس و وزن فرد مصرف كننده و حتی نوع كم چرب يا پرچرب لبنيات، بستگی دارد.
اما به طوركلی، حدود ۵ تا ۶ ساعت طول می كشد تا شير و لبنيات در بدن هضم شوند.
چربی ها ۱۵ ساعت
اگر مصرف چربی روزانه مان را به چربی های خوب مانند ماهی های چرب، انواع مغزها، روغن زيتون يا روغن كانولا و مانند اينها محدود كنيم، می توانيم به بهبود وضع سيستم ايمنی بدن و بالا رفتن انرژی روزانه مان اميدوار باشيم.
چربی ها از موادغذايی ای هستند كه هضم شان در بدن به زمانی نسبتا طولانی نياز دارد.
برخي از متخصصان معتقدند به دليل اينكه چربی ها برای انجام فعاليت های فكری و جسمي روزانه مصرف می شوند، نزديک به ۱۵ساعت طول می كشد تا در بدن هضم شوند.
ميوه ها و سبزی ها كمتر از ۱۲ساعت
از خواص انواع ميو ه ها و سبزيجات، هرچه بگوييم، كم گفته ايم! اين گروه از خوراكی ها سرشار از آنتی اكسيدان و ويتامين هستند و مصرف منظم روزانه آنها می تواند از ابتلا به سرطان و برخی بيماری ها، پيشگيری كند.
مدت زماني كه طول می كشد تا يك ميوه يا سبزی در بدن هضم شود، با توجه به نوع آن ميوه و سبزی بسيار متفاوت است اما معمولا كمتر از ۱۲ ساعت طول می كشد تا ميوه ها و سبزيجات در بدن هضم شوند.
هضم و جذب مواد غذايي به طور خودكار توسط دستگاه گوارش انجام مي شود و هر كدام مراحل خود را دارد. ابتدا قندهاي ساده و سپس قندهاي مركب و سپس پروتئين ها و از همه ديرتر چربي ها هضم ميشوند.
– براي سرخ كردن غذا معمولا از روغن زياد استفاده مي شود كه عوارض ناگواري دارد.
به هنگام سرخ كردن، درجه حرارت غذا بالاتر از حرارت جوش مي رسد و در چنين درجاتي بعضي مواد مغذي موجود در غذا به مقدار زيادي كاهش مي يابند؛
لذا سعي كنيد حتي الامكان از سرخ كردن غذا خودداري كنيد و در صورت تمايل زياد به مصرف مواد سرخ كرده به تفت دادن مختصر مواد غذايي با روغن خيلي كم بسنده كنيد.
روغني كه براي تفت دادن استفاده مي شود، بايد از نوع روغن هاي مايع مخصوص سرخ كردن باشد.
درجات حرارت بالا، اثرات نامطلوبي بر هضم مواد غذايي بر جاي مي گذارد و هضم مواد خوراكي را مشكل تر مي كند.
بنابراين غذاهاي سرخ شده هضم مشكل تري نسبت به ساير غذاهاي پخته دارند و هر چه مدت زمان سرخ كردن طولاني تر باشد، اثرات نامطلوب آن روي هضم غذا بيشتر خواهد بود.
همچنين مصرف روغن زياد اثرات نامناسب و خطرناكي بر سلامت انسان دارد.
مراحل هضم مواد غذايي به شرح زير است:
گوارش غذا در دهان شروع مي شود به همين دليل غدا ضمن جويدن به تكه هاي بسيار كوچك تقسيم و با بزاق دهان مخلوط مي شود. بزاق توسط غدد موجود در دهان ترشح مي شود و حاوي موادي است كه به تجزيه غذا كمك مي كند. اين ماده آنزيم نام دارد.
در طول دستگاه گوارش آنزيمهاي گوناگوني وجود دارد كه هر كدام بخش ويژه اي از غذا را خرد مي كنند.
آنزيم موجود در بزاق، نشاسته موجود در سيب زميني، نان و شيريني را به قند ساده تبديل مي كند چنانچه يک تكه نان را بجويد پس از مدت كوتاهي براثر عمل آنزيم مزه شيريني احساس مي شود.
پس از آنكه غذا جويده شد و با بزاق مخلوط گرديد، فرو برده مي شود بزاق به عنوان يك نرم كننده غذا براي گذشتن از لوله اي كه به معده منتهي مي شود نيز كمك مي كند.
عمل بزاق در اين قسمت مانند روغن در موتور اتومبيل است كه به رواني حركت آن كمك مي كند. توسط عمل ماهيچه، غذا با فشار از لوله اي به نام مري پايين مي رود.
و پس از گذشتن از انتهاي مري به معده مي رسد. معده يك كيسه عضلاني است كه شبيه يك مخلوط كننده سيمان عمل مي كند. در معده غذا با آنزيم هاي مختلف و اسيدي قوي مخلوط مي گردد.
هضم پروتئين ها در معده شروع مي شود و غذا چند ساعت در معده مي ماند و سرانجام خارج مي شود و از يك لوله طولاني به نام روده عبور مي كند.
سعي كنيد موارد زير را بعد و قبل از غذا خوردن رعايت كنيد
۱-بعد از غذا سيگار نكشيد:
آزمايش ها نشان داده است كه كشيدن يك نخ سيگار بلافاصله بعد از غذا، مساوي است با كشيدن ۱۰ نخ در ساير اوقات؛ در نتيجه به همين نسبت خطر ابتلا به سرطان را افزايش مي دهد.
۲-بلافاصله بعد از غذا، ميوه نخوريد:
خوردن ميوه بلافاصله بعد از غذا باعث مي شود كه هوا داخل معده جمع شده و نفخ شديد ايجاد شود، بنابراين حداقل يك ساعت قبل از غذا و دو ساعت بعد از غذا ميوه بخوريد.
۳-بلافاصله بعد از غذا چاي ننوشيد:
مقدار زيادي اسيد در برگ هاي چاي وجود دارد كه باعث محكم شدن تركيبات و پيوندهاي پروتئيني داخل غذا و در نتيجه سخت شدن هضم غذا مي شود. به عنوان مثال چاي داراي تركيباتي است كه جذب آهن را بسيار كم مي كند.
۴-حمام نكنيد:
حمام كردن باعث افزايش جريان خون در دست ها، پاها و سطح بدن و كاهش جريان خون در اطراف معده مي شود، در نتيجه باعث اختلال در هضم غذا مي شود.
۵-بعد از غذا پياده روي نكنيد:
در بين مردم شايع است كه پياده روي بعد از غذا، به هضم آن بسيار كمك مي كند، ولي اين درست نيست. پياده روي پس از غذا خوردن باعث مي شود كه دستگاه گوارش در جذب غذا ناتوان شود و مواد مغذي داخل غذا جذب بدن نشوند.
۶-بلافاصله بعد از غذا نخوابيد:
در اين صورت عمل هضم غذا به درستي انجام نمي شود و باعث ايجاد عفونت روده و ناراحتي هاي گوارشي مي شود.
نقش جويدن در هضم و جذب مواد غذايي
اولين مرحله هضم بعضي از مواد غذايي در دهان صورت مي گيرد كه اين امر به وسيله آنزيم پتيالين موجود در بزاق انجام مي شود. اين در صورتي است كه غذا به خوبي جويده و خرد شده باشد و نيز با بزاق دهان آغشته شده باشد.
– چنانچه غذا به خوبي جويده و خرد نشود و با آنزيم پتيالين موجود در بزاق آغشته نگردد، اولين مرحله هضم به خوبي انجام نشده، در نتيجه در هضم و جذب مواد غذايي اختلالاتي ايجاد مي شود كه مي تواند موجب سنگيني، احساس پري در دستگاه گوارش، دل درد و ناراحتي هاي گوارشي شود.
– خوردن زيره، مرزه، ماست، پياز، سركه سيب به هضم غذا كمك مي كند و نوشيدن مايعات به مقدار زياد همراه غذا موجب رقيق شدن شيره هاي گوارشي مي شود، در نتيجه شيره هاي گوارشي نمي توانند در هضم مواد غذايي اثر كامل داشته باشند كه نتيجه آن اختلال در هضم و جذب مواد غذايي و ايجاد نفخ و سنگيني در دستگاه گوارش است. پس بهتر است همراه غذا يا بلافاصله بعد از غذا به مقدار زياد آب مصرف نكنيم.
مطالب مفید برای شما: