تعريف و مفهوم دانش روان شناسي ورزشي
اگر روان شناسي را علم مطالعه رفتارها و حالت هاي رواني انسان و ساير موجودات زنده بدانيم و بپذيريم كه ورزش يك رفتار است. و طبيعا داراي ابعاد روان شناختي مي باشد بنابراين مي توانيم روان شناسي ورزشي را:دانش مطالعه ، شناخت و توسعه رفتارها و حالتهاي رواني ورزشكاران و ساير افرادي قلمداد كنيم كه به نوعي در محيط ورزش درگير مي باشند.
همچنين مي توان گفت كه روان شناسي ورزشي:دانش گزينش درست و برانگيختن مناسب ورزشكار به منظور توليد حداكثر عملكرد مي باشد.
روان شناسان ورزشي با كاربرد اين دانش سعي دارند تا:
۱٫اطلاعات مربوط به شرايط خاص ورزشكاران در تمرين و مسابقه را گردآوري نمايند.
۲٫زمينه هاي ذهني لازم را در ورزشكار براي موفقيت در اجرا فراهم آورند.
۳٫عوارض ناشي از شرايط نامطلوب را كاهش دهند…
كاربرد روان شناسي در محيط فعاليت بدني
براي شناخت كاربردهاي روان شناسي درورزش مي بايست افرادي را كه به نوعي با اين محيط درگير هستند بشناسيم، بنابراين مي توان گفت كه كاربران روان شناسي در محيط فعاليت بدني عبارتند از :
- روان شناسان ورزشي
- مربيان
- ورزشكاران
- مديران و سرپرستان تيمها
- پزشكان و دستياران
مزاياي مطالعه و آشنايي با روان شناسي ورزشي براي مربيان و ورزشكاران
- بدست آوردن توانايي توصيف رفتار در موقعيت هاي يادگيري ، تمرين و مسابقه
- بدست آوردن قدرت تشخيص علت واقعي بروز برخي از رفتارها
- افزايش قدرت پيش بيني رفتارها با توجه به شناخت ورزشكار از محيط اجرا
- توانايي اعمال نفوذ در رفتار دستكاري و كنترل رفتار به منظور ارتقاي عملكرد
- تشخيص زير ساخت هاي شخصيتي افراد و اشراف به تفاوتهاي فردي ميان ورزشكاران
اهم كاربردهاي روان شناسي در محيط ورزش و فعاليت بدني
- توسعه دانش هاي وابسته در يادگيري ، آموزش ، تمرين و گزينش ورزشكاران
- ايجاد خودباوري اعتماد به نفس
- ايجاد انگيزه و انرژي رواني مناسب
- كاهش برانگيختگي و اضطراب
- افزايش توجه و تمركز
- تنش زدايي و آرامش بخشي
- بكارگيري روشهاي نوين و مناسب و كار آمد در آموزش، تمرين و اجراي مهارتهاي ورزشي
- روش هاي تنبيه و تشويق ورزشكار جهت توسعه يا كنترل رفتار
- دقت بيشتر در استعداد يابي و توجه به ظرفيت هاي پايه رواني در ورزشكاران
خود كار آمدی
در واقع: توانايي قضاوت فرد دربارة توانايي هاي خودش در اجراي موفقيت آميز يك كار خاص پذيرش مسئوليت و نتيجه اعمال انجام شده:
- اگر موفق شده ام پس توانسته ام كار را آنگونه كه بايد انجام دهيم. اسناد دروني
- اگر موفق نشده ام به دليل آن بوده كه در برخي از محاسبات و يا برخي از وظايفم كوتاهي و يا بي دقتي به خرج داده ام !
در ابتدا مفاهيم غلط و نادرست موجود در ذهن برخي از مربيان و ورزشكاران را در رابطه با اعتماد به نفس شناسايي كنيم:
- اعتماد به نفس چيزي است كه يا در فرد وجود دارد يا ندارد !
- فقط بازخوردها و نتايج مثبت مي توانند اعتماد به نفس ايجاد نمايند !
- موفقيت همواره اعتماد به نفس مي آفريند!
- اعتماد به نفس برابر با غرور و تكبري آشكار مي باشد!
- اشتباهات بطور ناخواسته اعتماد به نفس را نابود ميكند!
- اساسي ترين مرحله شکل گيري اعتمادبه نفس کودکي است.
- با حمايت محض والدين کودک به اعتماد به نفس کاذب مي رسد.
- وابستگي به جمع وگروه هم گاهي باعث ضعف دراعتمادبه نفس مي شود.
علائم جسمي ضعف دراعتماد به نفس
- لرزش خفيف دستها
- صورت پژمرده وغمگين
- گرفتگي مداوم عضلات
- صداي خفيف وغيرمطمئن
- ظاهري آشفته وپشت قوزکرده
علائم شخصيتي ضعف اعتماد به نفس
- خودکم بيني ياخودبزرگ بيني
- زودرنجي وحساس بودن ونيازشديدبه توجه ديگران
- روحيه تهاجمي وعلاقه به غلبه به ديگران
- عدم توانايي دراعتراف به اشتباه
- انتظارغيرواقعي ازديگران وکم تحمل بودن
- روحيه اعتراض وشکايت نسبت به ديگران
علائم رواني ضعف دراعتماد به نفس
- ترديد نسبت به ديگران
- عدم اطمينان به خود
- داراي روحيه تشويش ونگران
- احساس بي لياقتي وبي ازرشي
- قدرت تصميم گيري محدود
تعريف انگيزش
نيرو، ظرفيت و يا عاملي است كه سبب توليد رفتاري خاص گردد و وقوع آن رفتار را تا رسيدن به هدف تقويت تضمين كند.
تصوير سازي
تصوير سازي ذهني ، فرايندي كاملتر از تجسم ساده مي باشد. زيرا علاوه بر بكارگيري چند حس در ايجاد شرايط به اندازهايي حواس را تحريك و درگير مي نمايد كه سبب توليد تركيب كاملي از اجرا در ذهن مي شود. اين تركيب ذهني مي تواند داراي دو چشم انداز باشد:
- كنترل حركات در حاليكه مشغول انجام كار مي باشد
- تماشاي اجرا بصورت بيروني ديدن از خارج از محيط اجرا
گفتگوي دروني
خودگفتاري صحبت با خود يكي از مراحل اساسي شكل گيري فرايندهاي ذهني بويژه تمرين و تصوير سازي در توسعه مهارتهاي می باشد.
خلاصه تحقيق:
نقش مهارتهاي رواني در عملكرد ورزشكاران، محور تحقيق و مطالعه در روانشناسي ورزشي است، و امروزه توجه قابل ملاحظهاي براي شناسايي مهارتهاي رواني و آموزش آن به مربيان صرف ميشود.
ورزشكاراني كه داراي مهارتهاي رواني و جسماني هستند تا حد امكان در مسابقات ورزشي خود موفق ميباشند و مهارتهاي خود را در قالب ورزشهاي تيمي و انفرادي بخوبي انجام ميدهند. مهارتهاي رواني به ورزشكار اجازه ميدهد تا در شرايط مسابقه از اعتماد به نفس و اطلاعاتي كه بدن و ذهن او را براي اجراي عملكرد بهينه آماده ميسازد، برخودار شوند.
جك نيكوس، لاري برد، رجي جكسون و فران تاركنتون و بسياري ديگر از ورزشكاران بزرگ براي بخش ذهني و رواني در مسابقات اهميت بسيار بالائي قائلند و معتقدند اني مسئله در تعيين نتيجه، اعتبار (ارزش) بالايي دارد. منظور آنها ار اعتبار (ارزش) دادن بسيار بالا به آمادگي رواني اين است كه هنگامي كه قهرمانان از نظر مهارتهاي بدني در سطح بالايي قرار ميگيرند و در همان سطح بالاي مسابقات آماده ميشوند، احتمالاً فردي موفق مي احتمالاً فردي موفق ميشود كه از نظر رواني آمادگي داشته باشد.
اكنون با توجه به اهميت پرداختن به مقوله مهارتهاي رواني، اين تحقيق بر آن است تا برخي از مهارتهاي رواني كه شامل (انگيزش، تمركز، ا عتماد به نفس، كنترل حالات رواني، تصويرسازي ذهني و هدف گزيني) ميباشد را با استفاده از پرسشنامه ارزيابي مهارتهاي رواني SASI (انستيتوي ورزشي استراليا جنوبي) كه توسط دو روانشناس بنامهاي گراهام وينتر و كتي مارتين تهيه و تنظيم شده است بين تيمهاي واليبال شركت كننده در مسابقات واليبال جوانان جهان در تهران را بررسي كرده و نتايج حاصله را ارزيابي و مقايسه نمايد.
ایروبیک وتاثیرات آن بر جسم و روان