تحقیقات نشان میدهد آمار ابتلا به ویروس کرونا با افت دما و رطوبت هوا افزایش می یابد. تحقیقات جدید به شدیدتر بودن بیماری در آب و هوای سرد و خشک اشاره می کند. آیا این یافته ها حاکی از این است که ویروس کرونا فصلی است متخصصان با این نظر مخالفند.
چرا نتایج تا این اندازه ضد و نقیض است و چرا بیشترین تعداد مبتلایان در ایالت متحده طی تابستان گرم و شرجی بوده است؟ در این مقاله به بررسی این نکته میپردازیم که کدام یک از وضعیتهای آب و هوایی بیشترین ارتباط را با ویروس کرونا دارد.
به عواملی که این تحقیقات را به چالش میکشد و باعث میشود تعبیرشان دشوار شود نگاه میکنیم. همچنین تلاش یک تحقیق بین المللی در راستای حل این مشکلات را توضیح میدهیم.
دلایل خوبی برای انتظار تنوع فصلی از ویروس تنفسی وجود دارد. بیماری ناشی از آنفلونزا و ویروس های سینسیشیال تنفسی در مناطق متعادل دنیا طی فصل زمستان شایعتر است.
مؤثرترین اقدامات برای پیشگیری از کرونا
پرفسور ایان جونز، پرفسور ویروس شناسی دانشگاه ریدینگ انگلستان، می گوید: «اما حقیقت این است که ویروسهای تنفسی معمولا فصلی هستند. احتمالا به این خاطر که اگر ویروسهایی که از طریق قطرات آب منتقل میشوند سریعتر خشک شوند، سرعت انتقال کمتر خواهد شد و ممکن است دما، رطوبت و اشعه ی فرابنفش خورشید میزان سرعت انتقال را که در حال حاضر با آن روبه رو هستیم آهسته تر کند. متاسفانه، آن روی سکه این است که برعکس این وضعیت در پاییز و زمستان رخ خواهد داد.»
آمریکایی ها ۸۷% از زمان خود را در فضای بسته میگذرانند پس چطور هوای بیرون انقدر روی آنها تاثیر میگذارد؟
زمانیکه هوای سرد و خشک بیرون با هوای گرم داخل فضای اتاق ترکیب میشود، رطوبت تا ۲۰% کاهش مییابد. رطوبت فضای داخل خانه در زمستان ۴۰-۱۰% ولی در پاییز و بهار ۶۰-۴۰% است. رطوبت پایین به گسترش ذرات معلق ویروس کمک میکند و باعث ماندگاری بیشتر ویروس میشود.
رابطه رطوبت و بارندگی و کرونا ویروس
تحقیقات آزمایشگاهی و مشاهداتی روی بیماران مبتلا به ویروس کرونا حاکی از تاثیر رطوبت روی ویروس SARS-CoV-2 است.
ذرات معلق ویروس کرونا که در آزمایشگاه تولید شده بود، در رطوبت ۵۳% و دمای ۲۳°C ماندگاری نسبتا بالایی داشت. حتی بعد از گذشت ۱۶ ساعت ویروس از بین نرفته بود و نسبت به MERS و SARS-CoV پایدارتر بود. بدین ترتیب میتوان میزان بالای گسترش آن به صورت هوابرد را توضیح داد.
تحقیقات آزمایشگاهی لزوما رفتار ویروس را در دنیای واقعی پیش بینی نمیکند. با این حال، تحقیق روی ۱۷ شهر چین با بیش از ۵۰ مبتلا نشان میدهد بین افزایش رطوبت و کاهش آمار مبتلایان به ویروس کرونا ارتباط وجود دارد.
گروه تحقیقات رطوبت را به عنوان رطوبت مطلق، یا مجموع میزان آب در هوا، اندازه گرفت. با هر یک گرم افزایش رطوبت مطلق در هر متر مکعب (۱ g/m3) ، بعد از گذشت ۱۴ روز بین افزایش رطوبت و تعداد مبتلایان، آمار ویروس کرونا ۶۷% کاهش داشت.
اهمیت شروع درمان زودرس حتی سرپایی در کرونا
رابطه دما و این ویروس
قطعیت و اطمینان کمتری درمورد ارتباط بین آمار مبتلایان ویروس کرونا و دما وجود دارد. بعضی از تحقیقات چین حاکی از ارتباط آمار مبتلایان با دمای محیط است و بعضی این ارتباط را رد میکند.
محققان میگویند هیچ مدرکی دال بر تاثیر دما روی انتقال ویروس کرونا و مرگ ناشی از آن در استرالیا، اسپانیا و ایران وجود ندارد.
با این حال، دمای بالا در ترکیه، مکزیک، برزیل و ایالت متحده باعث پایین بودن آمار مبتلایان شده اما ظاهرا سرحد و آستانه ی مشخصی برای آن تعریف شده است. دمای بالا باعث کاهش انتقال ویروس کرونا نمیشود. این موضوع به اختلاف و نظرات ضد و نقیض دامن زده است.
تحقیقات آزمایشگاهی نشان میدهد ویروس کرونا خارج از بدن و در دمای ۴°C بسیار ماندگار است اما در دمای بیشتر از ۳۷°C ماندگاری خود را از دست میدهد.
رابطه نور خورشید و اشعه فرابنفش و کرونا
یک تحقیق در اسپانیا بعد از گذشت پنج روز از قرنطینه دریافت هرچه ساعت تابش آفتاب طولانی تر باشد، آمار مبتلایان به ویروس کرونا بیشتر میشود. این ارتباط زمانی رخ میدهد که بین ساعت تابش آفتاب و آمار مبتلایان ۸ تا ۱۱ روز فاصله وجود داشته باشد. قبل از قرنطینه و طی ۵ روز نخست هیچ ارتباطی بین ساعت های تابش خورشید و آمار مبتلایان وجود نداشت.
این ادعا برخلاف نتایج حاکی از تحقیقات در زمینه ی آنفلونزا است که نشان میدهد هرچه میزان تابش نور خورشید طولانیتر باشد، انتقال بیماری پایین تر است. محققان میگویند: «نشانه ی مثبت خورشید مثال دیگری برای سازگاری رفتاری است که براساس آن رعایت دستورات قرنطینه در روزهای آفتابی لزوم کمتری دارد.»
به نظر میرسد اشعه فرابنفش خورشید هیچ تاثیری روی ویروس ندارد زیرا طول موج مورد نیاز برای از بین بردن ویروس و باکتری کمتر از ۲۸۰ نانومتر است.
این نوع از اشعه فرابنفش (UVC) به زمین نمیرسد زیرا جذب لایه ی اوزون میشود. اگر این نور به زمین میرسید، پوست و چشم انسانها ظرف چند دقیقه دچار سوختگی شدید میشد.
به منظور توضیح یافته های ضد و نقیض پیرامون انتقال پایین ویروس کرونا در شرایط سرد و خشک با عرض جغرافیایی بالا برخی اثرات جزئی اشعه ی UVB، ۳۲۰-۲۸۰ نانومتر، مطرح شده است. با این حال، سایر عوامل مانند بالا بودن میزان ویتامین دی در بدن افرادی که در این مناطق زندگی میکنند مهمتر است.
آیا کرونا برای مردان از زنان خطرناک تر است؟
تحقیق جدید ارتباط میان شدت ویروس کرونا و آب و هوا
گروه بین المللی محققان برای غلبه به مشکل عواملی به جز آب و هوا که تصویر فصلی بودن یا نبودن ویروس کرونا را مخدوش میکند به جای تعداد مبتلایان شدت ویروس کرونا را مورد ارزیابی قرار دادند.
آنها با استفاده از اطلاعات شش بیمارستان در اروپا و ۱۳ بیمارستان در استان ژیجیانگ چین دریافتند هر روز که از پاندمی میگذرد آمار تلفات، میانگین زمان ماندن در بیمارستان و بستری شدن در بخش مراقبت های ویژه کاهش می یابد.
این نتیجه در اکثر بیمارستانهای اروپا صادق بود اما در بیمارستانهای چین خیر. افزایش پاندمی در چین کاملا طی زمستان رخ داد اما شیوع ویروس کرونا در اروپا طی ماههای زمستان و بهار بود.
با هر درجه افزایش دما، آمار تلفات در بیمارستان های اروپا پایین می آمد ولی در بیمارستانهای چین اینطور نبود. محققان پیشرفت روشهای درمان در فوریه و جولای را نادیده گرفتند و تاثیر استفاده از دگزامتازون را ناچیز پنداشتند.
نتایج کاهش شدت بیماری براساس اطلاعات چهار میلیون شهروند ایالت متحده و بریتانیا جمع آوری شد که علائم خود مربوط به ویروس کرونا را گزارش داده بودند. بیش از ۳۷ هزار نفر با همبستگی نزدیک به تست مثبت کرونا دچار مجموعه علائم خاص بودند. طی مدت زمان تحقیق، طول مدت علائم در بین افراد به یک میزان کاهش یافت.
از آنجا که خیلی از موارد جانبی مربوط به ویروس کرونا ثابت و قطعی شده نیست، می بایست تمام پروتکل های بهداشتی را انجام دهید و از حضور در فضاهای بسته و شلوغ بپرهیزید تا در معرض خطر ابتلا به کرونا از طریق هوای آلوده به ویروس قرار نگیرید.