انحراف شست پا یک برآمدگی استخوانی در مفصل پایه‌ی انگشت بزرگ است. انحراف شست پا زمانی ایجاد می‌شود که انگشت بزرگ پا به انگشت کناری فشار وارد کرده و باعث بزرگ شدگی و بیرون زدگی مفصل شست پا شود. در این حالت پوست انگشت دارای انحراف، قرمز و متورم خواهد شد. پوشیدن کفش‌های تنگ و باریک باعث ایجاد انحراف و یا تشدید انحراف موجود در شست پا می‌شود. همچنین انحراف شست پا در نتیجه‌ی وجود یک مشکل ساختاری ژنتیکی، فشار به پا یا مشکلاتی همچون آرتریت ایجاد می‌شود.
علائم و نشانه‌های انحراف شست پا کدامند؟
- وجود یک برآمدگی متورم در خارج از پایه‌ی انگشت بزرگ
- تورم، قرمزی یا درد در اطراف مفصل انگشت بزرگ پا
- کالوس – کالوس یا پینه اغلب زمانی ایجاد می‌شود که انگشت اول و دوم روی هم قرار داشته باشند
- درد مداوم یا متناوب
- ایجاد محدودیت حرکتی در انگشت بزرگ پا، در صورتی که انگشت به آرتریت مبتلا شود
چرا دچار کجی انگشت پا می‌شویم؟
اگرچه علت دقیق این مشکل شناخته‌نشده است اما به نظر می‌رسد فاکتورهای ارثی (ژنتیکی) که منجر به عملکرد غیرطبیعی پاها از قبیل پرونیشن می‌شود می‌تواند باعث افزایش احتمال ابتلا به بونیون شود. بیومکانیک غیرطبیعی منجر به بی‌ثباتی ناحیه مفصلی فالانگالیوم و عدم تعادل عضلانی و نهایتاً دفورمیتی می‌شود. اگرچه کفش به‌طور مستقیم نمی‌تواند بونیون را ایجاد کند، قطعاً می‌تواند باعث ایجاد درد و سوزش شود. سایر علل شایع در مورد ناهنجاری‌های بونیون عبارتند از: آسیب‌های ناشی از ضربه (کشش، شکستگی و آسیب عصبی)، اختلالات عصبی-عضلانی (بیماری فلج اطفال) و اختلاف طول اندام (یک‌پا کوتاه‌تر از دیگر) که اندام بلندتر باعث ایجاد کجی و انحراف انگشتان می‌شود.
چه کسانی در معرض این بیماری هستند؟
بونیون اغلب بر زنان تأثیر می‌گذارد. بعضی از مطالعات نشان می‌دهد که علائم بونون در زنان تقریباً ۱۰ برابر بیشتر از مردان است. گفته می‌شود که کفش‌های نامناسب، به‌ویژه کفش‌های پاشنه‌بلند و جلو باریک ممکن است خطر ابتلا به هالوکس واگوس را افزایش می‌دهند. کفش تنگ مطمئناً یکی از عوامل مهم در افزایش درد و تورم بونیون است. تحقیقات نشان داده است که شکایت از بونیونت ها در افرادی که کفش‌های بسته می‌پوشند شایع‌تر از افرادی است که پابرهنه راه می‌روند. دیگر عوامل خطر برای پیشرفت بونیون عبارتند از تشکیل غیرطبیعی استخوان پا در هنگام تولد (مادرزادی) و بیماری‌های آرتروز مانند آرتریت روماتوئید. در برخی موارد تنش‌های دائمی به پا می‌تواند منجر به تشکیل بونیونت شود.
عوارض این ناهنجاری چیست؟
بورسیت
یک کیسه پرشده با مایع، به نام بورسا، استخوانی در نزدیکی مفصل انگشت شست پا را احاطه می‌کند. هنگامی‌که این مفصل به علت بنیون بزرگ‌تر می‌شود، بورسا می‌تواند دچار تورم و درد شود و به مفصل آسیب بیشتری برساند و ممکن است به غضروف، که بافت صافی است که مفصل را تحت پوشش قرار می‌دهد، آسیب برساند. این اتفاق می‌تواند منجر به آرتروز شود.
متاتارسالژی
متاتارسالژی زمانی است که توپ پا متورم شده و صدمه می‌بیند. هالوس واگوس می‌تواند باعث ایجاد متاتارسالژی شود و کفش‌هایی که بیش‌ازحد تنگ و یا خیلی سست هستند می‌تواند این وضعیت را شدیدتر کند. فردی که زیاد می‌دود یا می‌پرد – مثلاً بازیکنان بسکتبال_ به‌احتمال بیشتری به این مشکل دچار می‌شوند.
انگشت چکشی
بونیون می‌تواند باعث خمیدگی در مفصل میانی انگشت دوم، سوم یا چهارم انگشتان پا شود. این اتفاق زمانی می‌افتد که عضلات و تاندون‌ها از موقعیت اصلی خود خارج می‌شوند.
پزشکان چگونه هالوس والگوس را تشخیص می‌دهند؟
پزشک با توجه به علائم بونیون را به‌عنوان تشخیص احتمالی در نظر می‌گیرد. آناتومی پا، ازجمله عملکرد مفصلی و پا در حین معاینه ارزیابی می‌شود. رادیوگرافی (اشعه ایکس) پا می‌تواند برای تعیین یکپارچگی مفاصل پا و برای دیدن مشکلات اساسی مانند آرتروز یا نقرس مفید باشد. اشعه ایکس یک روش عالی برای محاسبه تراز انگشتان پا در موقعیت ایستاده (تحمل وزن) است.
آیا کجی و انحراف انگشت پا درمان خانگی دارد؟
کفش مناسب
درمان‌های غیر جراحی مانند استراحت و پوشیدن کفش‌های گشادتر یا صندل (ترجیحاً با تخت حمایتی) اغلب ممکن است باعث کاهش درد مزمن ناشی ازبونیون ها شود. کفش‌های پیاده‌روی ممکن است نسبت به کفش‌های دیگر مزایایی مثل پاشنه‌ی سبک‌تر داشته باشند. این ممکن است همه‌ی چیزی باشد که بیمار برای کنترل درد ناشی از بنیون نیاز دارد. پزشک می‌تواند به بیمار کمک کند تا کفش مناسب، که فضای کافی برای انگشتان و پاشنه کمتر از ۵ سانتیمتر دارد، را انتخاب کند. کفش‌های پاشنه بلند فشار روی جلوی پا را افزایش می‌دهند و می‌توانند موجب بروز مشکلات دیگر شود. از پوشیدن کفش‌هایی که تنگ هستند یا جلوی باریک دارند اجتناب کنید.
قرار دادن یخ
برای تسکین درد و تورم، یک کیسه سبزیجات یخ‌زده یا یخ خردشده را در یک حوله قرار دهید و آن را روی بونیون قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که آن را بیش از ۲۰ دقیقه روی ناحیه قرار ندهید زیرا پا دارای بافت و عضله کمتر نسبت به سایر قسمت‌های بدن است و می‌تواند باعث یخ‌زدگی آن شود. اگر بیمار دارای آسیب عصبی و یا مشکلات گردش خون باشد، قبل از قرار دادن یخ روی پاها، با پزشک صحبت کنید.
استفاده از پد
پدهای ویژه می‌توانند روی منطقه‌ی آسیب‌دیده قرار گیرند تا درد و ناراحتی را کاهش دهند اما برای اولین بار با پزشک صحبت کنید یا یک پد را برای مدت کوتاهی آزمایش کنید تا ببینید آیا کمک می‌کند یا خیر. اگر اندازه اشتباه برای بیمار استفاده شود می‌تواند فشار را افزایش دهد و مشکلات بیشتری ایجاد کند.
دارو
داروهای مسکن مثل استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند به تورم و درد کمک کنند. اگر بونیون به علت آرتروز یا مشکل دیگری ایجاد شود، پزشک ممکن است برای آن نیز دارو مصرف کند.
اسپیلنت و بریس
انواع زیادی از این نوع محصولات وجود دارد که برخی از آنها انعطاف‌پذیر هستند و می‌توانند در داخل کفش استفاده شوند درحالی‌که دیگران سفت‌وسخت هستند که می‌توانند در شب استفاده شوند. بسیاری (به‌دروغ) ادعا می‌کنند که قادر به اصلاح بونیون هستند اما درواقع هیچ راهی وجود ندارد که این محصولات بتوانند بر نیروهایی را که بونیون را ایجاد کرده‌اند، غلبه کنند. بااین‌وجود، چون این محصولات انگشتان را در موقعیت مناسب قرار می‌دهند و فشار عضلات تاندون و پا را کاهش می‌دهند ممکن است بتوانند موقتاً درد را از بین ببرند.
ازآنجایی‌که مکانیک پاها باهم متفاوت هستند بیمار باید برخی از آزمایشات را انجام دهد تا بتواند اسپلینت یا بریس مناسب خود را دریافت کند. فقط مطمئن شوید که انتظارات خود را کنترل کنید. بعضی از مردم احساس می‌کنند که اسپلینت یا بریس کمی به بهبود وضعیت کمک می‌کنند، بعضی احساس می‌کنند که آنها بسیار کمک می‌کنند، و دیگران هیچ تغییری را احساس نمی‌کنند.
کفی طبی
کفی‌های طبی برای اصلاح مکانیكی كه موجب به وجود آمدن بنیون می‌شوند مؤثر هستند. کفی طبی چرخش و انحراف غیرطبیعی انگشتان را محدود می‌کنند که به‌نوبه خود، مفصل انگشتان پا و استخوان‌های پا را تثبیت می‌کند. بنابراین کفی‌های طبی علاوه بر کم کردن درد همچنین می‌توانند مانع پیشرفت بنیون ها شوند. در موارد جدی، کفی‌های سفارشی با قیمت مناسب که مخصوص خود بیماراست اغلب لازم می‌شود اما افرادي كه مشكلات كمتري دارند ابتدا می‌توانند کفی‌های طبی آماده را امتحان كنند.
تمرینات پا
تمرینات ویژه پا باعث پیشگیری یا اصلاح بونیون نمی‌شود اما تقویت انگشت پا و عضلات پا ممکن است درد و ناراحتی را تسکین دهد و سفتی را از بین ببرد، به‌خصوص اگر مفصل دچار آرتروز است. سعی کنید از انگشتان پا استفاده کنید تا حروف الفبا را در هوا بنویسید و یا تیله‌هایی را یک‌به‌یک بلند کنید و آنها را در یک‌کاسه قرار دهید. حتی کشش انگشتان پا (آنها را ۵ ثانیه صاف به جلو بکشید سپس آنها را برای ۵ ثانیه به پایین خم‌کنید) و یا کشیدن انگشت شست پا با کمک دست برای ۱۰ ثانیه به موقعیت تراز می‌تواند به کاهش و تسکین درد ناشی از بونیون کمک کند. تمرینات را چند بار در طول روز تکرار کنید.
جراحی
اگر درمان‌های دیگر برای بیمار مؤثر نباشد پزشک ممکن است عمل جراحی انجام دهد تا انگشت شست پا را صاف کند. پزشکان معمولاً جراحی را در نوجوانی توصیه نمی‌کنند، زیرا پای هنوز هم در حال رشد است و بونون اغلب عود می‌کند.
پیشگیری
انتخاب کفش مناسب به‌ویژه کفش‌های پاشنه‌کوتاه با مقدار زیادی فضا برای انگشتان پا یکی از راه‌های اصلی جلوگیری از بونیون ها است. همیشه هنگام انتخاب کفش جدید بایستید و اطمینان حاصل کنید که آنها هنگام تحمل وزن بدن نیز همچنان راحت هستند. کفش هر دو پا را بپوشید و اندازه مناسب برای پای بزرگ‌تر را انتخاب کنید. اگر یک کفش آزادتر از دیگری باشد از یک کفی اضافی استفاده کنید. پای بزرگ‌تر را جمع یا منقبض نکنید.
افرادی که مستعد ابتلا به صافی کف پا هستند باید از پشتیبان‌های قوس، کفی طبی یا کفش‌های طبی ویژه برای جلوگیری یا تسریع رشد بونیون استفاده کنند.
تمرینات کگل برای مردان،فواید ونحوه انجام آنها
درمان پای ضربدری با حرکات اصلاحی
بهترین مکمل کلاژن برای دردهای مفصلی