♦️ورزش قسمت مهمی از درمان همه بیماران دیابتی به خصوص دیابتی برای نوع ۲ می‌باشد .
▪️به این ترتیب تست ورزش قلبی _ ریوی قبل از شروع برنامه ورزشی به علت ارتباط زیادی که بین دیابت و بیماری عروق کرونر می‌باشد.
▪️هنگامی که میزان قند خون بالا میرود ،ورزش ممکن است حالت متابولیکی را بد تر کند و اثر عکس دارد .میزان قند خون مناسب قبل ورزش باید در حدود ۱۰۰_۱۵۰ mg/dl باشد .
▪️از آنجا که ورزش دارای اثر شبه انسولین است ،توجه به توصیه های زیر خطر هیپوگلیسمی را کاهش می دهد :
✓میزان قند خون قبل ، در حین و بعد از ورزش ثبت شود .
✓انسولین به مقدار ۱ تا۲ واحد قبل از ورزش کاهش داده شود و یا مصرف ✓کربوهیدرات ۱۰ تا ۱۵ گرم ،۳۰ دقیقه قبل از ورزش افزایش یابد
✓تزریق انسولین در عضله ای انجام شود که در هنگام ورزش آن عضله شدیداً فعال نخواهد بود
✓خوراکی های کربوهیدراتی در حین ورزش طولانی آورده و خورده شود
❗توجه : دیگر ملاحظات ،اجتناب از ورزش کردن در زمان دریافت نهایی انسولین ، اجتناب از ورزش کردن در گرما ،و حفظ بهداشت خوب پاها
🔴ورزش و دیابتی نوع ۱
🔺دیابت جوانان یا دیابتی های نوع ۱ وابسته به انسولین به اندازه دیابتی های نوع ۲ از ورزش سود نمی برند . ورزش برای نوع ۱ به بیمار کمک می کند تا از عوارض قلبی جلوگیری کند اما عدم تحمل به گلوکز را اصلاح نمی کند .ورزش ممکن است در دیابت کنترل نشده با میزان بیشتر از ۲۵۰ تا ۳۰۰ mg /dl زیان آور باشد .تعیین زمان غذا خوردن و ورزش بسیار مهم است .یک خوراک مختصر شامل ۵ تا ۱۰ گرم کربوهیدرات که در هر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه اغلب در طی ورزش مورد نیاز است. زمان مناسب ورزش حدود ۱, تا ۲, ساعت بعد از غذای سبک یا خوراکی کربوهیدراتی است ، چون قند خون در این زمان به حداکثر می‌رسد .
🔴ورزش و دیابتی نوع ۲
🔺انجام ورزش های هوازی مدت زیادی است که به عنوان یک روش درمانی برای افراد دیابتی نوع ۲, غیر وابسته به انسولین شناخته شده ، در بررسی های اخیر گزارش شده که برنامه های رژیم غذایی و ورزش میزان قند خون خون و متابولیسم انسولین را تا نزدیک سطح نرمال رسانده است. یک برنامه ورزش افزایش انسولین خون در اثر تحریک گلوکز را کاهش می دهد.
🔺اثرات ورزش بر قند ، متابولیسم انسولین به میزان تقلیل گلیکوژن عضله که در طی ورزش رخ می دهد ، بستگی دارد .
🔺اگر بخواهیم ورزش نقش قابل توجهی در درمان دیابت بازی کند ، باید حداقل ۳ روز در هفته به صورت ایده آل هر روز تکرار شود . دیابتی نوع ۲ برخلاف نوع ۱ ممکن است سطح انسولین بیشتری داشته باشد و مقاومت سلولی به انسولین از جذب گلوکز توسط سلول ها جلوگیری کند .
🟠کنترل گلوکز و ورزش
🔸حداقل در ۵ جلسه اول ورزش اندازه گیری های قند خون با نمونه گیری از نوک انگشت قبل و بعد از هر جلسه ورزش انجام گیرد .اگر اندازه این مقادیر در محدوده نرمال باشد و از یک روز به روز دیگر ثابت باشند ، سپس این اندازه گیری یک بار در هفته صورت می گیرد . اما اگر بیمار خودش را چندین بار در طول روز کنترل کند ولی قند خون آن ثابت نباشد ، در چنین حالتی کنترل قبل و بعد از هر جلسه ورزش الزامی است .
🔸۲ مشکلی که ممکن است در ورزش کردن دیابتی های وابسته به انسولین ایجاد شد :
✓نبود انسولین کافی موجب افزایش قند در خون به علت محدود شدن جذب سلولی گلوکز بشود .
✓تأثیر کاهش قند خون است که به سبب افزایش انتقال انسولین ذخیره مخصوصاً ، اگر محل تزریق در عضلاتی که درحال ورزش باشد رخ میدهد. از آنجا که فعالیت جسمانی تأثیری مانند انسولین دارد، برنامه ورزشی در بیماران وابسته به انسولین نیاز به کاهش مصرف انسولین و یا افزایش کربوهیدرات دارد.
❗توجه: بالا بودن دراز مدت قند خون ممکن است منجر به صدمه عروق کوچک و بیماری سیستم عصبی شود .
🔶دستورالعمل های تمرینی با وزنه برای دیابتی ها
🔸وقتی افراد مبتلا به دیابت با وزنه ورزش می کنند . قند خون در حال ورزش و استراحت از منتهی درجه اهمیت برخوردار است .بیمارانی که دارای دیابت کنترل نشده هستند یعنی میزان قند خون بیشتر از ۳۰۰ mg/dl باید از ورزش با وزنه پرهیز کنند .
چند نمونه از مواردی که ورزش باوزنه برای آنها منع شده :
🔸نارسایی احتقانی قلب
🔸بیماری با شدت بالای دریچه قلبی
🔸آریتمی های ناپایدار و کنترل نشده
🔸ظرفیت هوازی کمتر از ۵met
🔺زمان بلند کردن وزنه ها ، در تمرین چرخشی استفاده از وزنه های با وزن متوسط با تکرار حرکات زیاد جهت کاهش عوارض احتمالی عروق کوچک درپی افزایش فشار خون ، توصیه میشود.
🔺برای کنترل فشار خون و پیشگیری از بالا رفتن پس بار قلب ، باید حرکات ترکیبی ایزومتریک یا ایستا به حداقل برسد و زمان بلند کردن وزنه بازدم در فشار آوردن انجام گیرد و از وزنه ای استفاده شود که بتوان بدون توقف کردن در نیمه دامنه حرکت برداشته شود .
🔘نسخه ورزشی برای دیابت
دفعات تمرین ورزش
حداقل ۳ بار در هر هفته ، ورزش کنید ، ترجیحاً برای به حداکثر رسانیدن مصرف کالری و کنترل الگوهای قند خون و انسولین روزانه ورزش کنید.
نوع ورزش
راه رفتن عادی و روشنی با ارزش ،همچنین دوچرخه سواری فعال و ثابت و شنا کردن ،به عنوان ورزش هوازی قابل قبول می باشند . همچنین برنامه تمرین با وزنه یا مقاومتی باید در برنامه تمرینی جای گیرد.
آیا پیاده روی سریع برای افراد دیابتی مفید است؟
زمان تمرین
ابتدا با میزان راحتی شروع به طور مثال ۱۰ دقیقه برای شروع خوب است ، کم کم زمان ورزش هوازی را را هر هفته ۲تا۴ دقیقه افزایش دهید ، تا اینکه به ۲۰ تا۶۰ دقیقه ورزش بدون توقف برسد .
شدت تمرین
برای تجویز شدت تمرین هوازی و با وزنه باید با استفاده از چارت درک شدت تمرین RPE ،صورت گیرد.
میزان درک شدت تمرین بین بسیار سبک و سخت یا RPE بین ۱۰ تا ۱۶ توصیه میشود. وقتی با وزنه تمرین می کنید ،از وزنه سبک برای ۱۰ تا ۱۵, تکرار استفاده شود ،و ۱ تا ۲ دوره برای هر گروه عضله تجویز شود .