لوزه سوم
لوزه سوم چیست؟
لوزه سوم یا آدنوئید بافت نرمی است که دقیقاً در پشت حفره بینی قرار گرفته است.
لوزه سوم همانند غدد لنفاوی وظیفه دفاع از سیستم ایمنی بدن داشته و جنسی مشابه بافت های لنفاوی دارد. گلبول های سفید خون از طریق آدنوئید و دیگر بافت های لنفاوی گردش پیدا کرده و نسبت به مهاجمین خارجی ای که از طریق حفره دهانی وارد بدن می شوند از خود واکنش های دفاعی نشان می دهد.
همه ما از بدو تولد با لوزه سوم یا آدنوئید به دنیا می آییم ولی با گذشت دوران کودکی و رفتن به مرحله بلوغ، لوزه سوم شروع به کوچک و کوچک تر شدن می کند. به صورتی که در بزرگسالی بیشتر افراد دیگر لوزه سوم نداشته و این قسمت پشت گلویی کاملاً محو شده است.لوزه سوم می تواند بدون هیچ مشکلی به عملکرد خود در دوران کودکی یا حتی بزرگسالی ادامه دهد و تنها در شرایطی مشکل ساز خواهد بود که بیش از حد متورم و بزرگ شده باشد.البته جای نگرانی نیست در صورت بروز چنین مشکلی، اهمیت لوزه ها در سیستم ایمنی چندان جدی و ضروری نبوده و می تواند با خارج کردن آن از بدن این مشکل را برطرف نمود.
علائم بزرگی لوزه سوم و مشکلات آن برای بیماران
علایم بزرگی لوزه سوم عبارتند از: ۱- انسداد بینی (بیماران قادر نیستند از بینی به خوبی تنفس کنند). ۲- سینوزیتهای مکرر ۳- تکلم تودماغی ۴- مشکلات و ناراحتیهای گوش از جمله اوتیت سروز یا التهاب سروزی گوش (این عارضه باعث میگردد هوا به گوش میانی خوب نرسد). بزرگی لوزه سوم اگر به موقع درمان نشود، باعث سینوزیت مزمن، عفونت گوش و انسداد راه هوایی، بد فرم شدن صورت و نامنظم رشد کردن دندانها میشود.
برخورد با لوزه سوم در کودکی
اگر با بزرگ شدن لوزه سوم این بچهها دچار عوارضی شوند و یا اگر در حال ایجاد عوارضی باشند و بچه با ناراحتیهای گوش مواجه شود یا به علت بزرگی لوزهها کودک دچار سینوزیتهای مکرر شود یا به علت بزرگی بسیار زیاد لوزهها، انسداد راههای هوایی ایجاد گردد، در این گونه موارد باید عمل انجام شود. ولی در غیر این صورت معمولاً با افزایش سن خود به خود برطرف میشود و نیازی به انجام عمل جراحی نخواهد بود.
آیا با افزایش سن لوزه های نیز کوچک میشوند
معمولاً لوزههای سوم با افزایش سن کوچکتر میشوند. به علت این که لوزه سوم از یک نسج لنفاوی تشکیل شده است، از حدود ۴ سالگی به بعد نسج لوزه تحلیل می رود. یکی از دلایلی که باعث میشود شکایت مریض کم شود این است که راههایی هوایی و مسیر حلق و حنجره با افزایش سن بزرگتر شده و در نتیجه لوزه سوم نسبت به این راه ها کوچک میشود. از طرفی خود لوزهها هم به مرور زمان کوچکتر میشوند.
بنابراین هم بزرگ شدن راههوایی حلق و حنجره و هم کوچک شدن و باقی ماندن لوزه سوم در همان حالت اولیه هر دو موثر میباشند. گاهی ممکن است این گونه نباشد و به مرور زمان بهبودی حاصل نشود و حتی در افراد بزرگتر و بچههای ۱۲ و ۱۴ساله هم، لوزه سوم ایجاد مشکلات و عوارضی کند. در نتیجه بهتر است حتما با اولین مشکل نسبت به درمان اقدام شود و والدین نبایستی در تمام موارد صبر کنند تا با افزایش سن مشکل بر طرف شد.
چه موقع باید لوزه ها را خارج کرد
همه ما درباره لوزهها زياد شنيدهايم، ولي نميدانيم لوزهها چه وظايفي دارند يا گاهي به چه دليل بايد از بدن خارج شوند.لوزهها دو توده گوشتي و بخشي از بافت لنفاوي هستند كه پشت گلو قرار گرفتهاند. اگر با دهان باز در آينه نگاه كنيد، لوزهها را كه در دو طرف زبان كوچك قرار دارند، ميبينيد. آنها مانند ديگر اندامهاي سيستم لنفاوي به عنوان بخشي از سيستم ايمني، از بدن در مقابل عفونتها محافظت ميكنند.
به نوعي لوزهها در مبارزه با عفونتهاي حلقي و دستگاه تنفسي فوقاني موثرند، به طوري كه باكتريها و ويروسهاي وارد شده به گلو را به دام مياندازند و براي مبارزه با عفونتها، آنتيبادي توليد ميكنند.لوزهها در بلوغ به بزرگترين اندازه خود ميرسند و پس از آن رفتهرفته كوچك ميشوند.
در كودكان اندازه آن در حدود قطر گلو است و در صورت انسداد راههاي هوايي يا اختلال در بلع و … در اثر بزرگ شدن و التهاب، بايد خارج شوند.لوزههاي سالم، صورتي كمرنگ بوده و نقاط سفيد رنگي روي آنها مشاهده ميشود.لوزههاي عفوني بيشتر قرمز هستند و روي آنها نقاط چرك سبز يا زرد رنگ، زخمهاي خاكستري يا پوشش ضخيم سفيد مايل به خاكستري مشاهده ميشود.
در سنين بالاتر، نامتقارن شدن لوزهها، نشانه ويروسي شدن آنها، تومورهاي لنفاوي يا سرطان سلولهاي فلسدار است.متخصصان گوش و حلق و بيني با محافظهكاري، برداشتن لوزهها را توصيه ميكنند، چون خارج كردن آنها قابل برگشت نيست و قدرت سيستم ايمني بدن را كم ميكند و تنها در صورتي عمل جراحي را توصيه ميكنند كه عفونت لوزه ها به طور مكرر اتفاق بيفتد.
لوزه های عفونی
با اين كه لوزههاي سالم به نابودي عفونتها كمك ميكنند، ولي گاهي بيش از اينكه مفيد باشند باعث ايجاد مشكل ميشوند. اين مشكل زماني بروز ميكند كه لوزهها ملتهب و عفوني شوند.اگر با يك چراغ قوه داخل گلوي كودك خود را نگاه كنيد، ممكن است لوزهها قرمز و ملتهب باشند يا سطحي سفيد يا زرد رنگ داشته باشند.
از علائم التهاب لوزهها ميتوان به گلودرد، درد و ناراحتي هنگام بلع غذا، تب، التهاب غدد لنفاوي گردن، سردرد، احساس سرما، تغيير صدا و گلودردي كه با گوشدرد اشتباه ميشود، اشاره كرد.
البته لوزهها ي بزرگ و متورم در ميان بسياري از كودكان شايع است و امكان دارد سالها ادامه يابد، ولي شما به عنوان والدين كودك نبايد زود قضاوت كنيد. در صورت مشكوك بودن به عفونت، با پزشك مشورت كنيد تا پزشک تشخيص دهد چه وقت لوزهها بايد خارج شوند.
پزشك با مشاهده يك يا چند علائم، برداشتن لوزهها را توصيه مي کند:
– التهاب لوزهها به طور دائمي يا گلودرد ميكروبي
– لوزههاي ملتهبي كه تنفس و خوردن گوشت و غذاهاي جويدني را دشوار كرده است.
– خرخر كردن كه ممكن است بر فعاليتهاي روزانه كودك تاثير بگذارد.
– توقف تنفسي هنگام خواب، يعني كودك در زمان خواب به دليل لوزههاي بزرگ حدود چند ثانيه دچار ايست تنفسي ميشود كه اين حالت معمولا انسداد راههاي هوايي را در پي دارد.
عواقب عدم جراحی لوزه کودکان
اگر لوزه سوم باعث ایجاد عوارضی در بدن شده و به موقع درمان نشود، میتواند در نهایت بد فرم شدن صورت را به دنبال داشته باشد. سقف دهان دچار مشکل شود، دندانها به صورت منظم رشد نکنند، سینوزیت مزمن ایجاد شود، عوارضی در گوش به وجود آید و همچنین اوتیت سروز ایجاد شود.
شخص دارای لوزه سوم باید چه نکاتی را رعایت کند
باید در سرماخوردگیها یا مواردی که باعث عفونت میشوند بسیار مراقب باشند و با توجه به این که روش خاصی برای پیشگیری وجود ندارد، باید بلافاصله بعد از مشاهده علایم و قبل از بروز عوارض ذکر شده و یا در صورت مشاهده هر کدام از عوارض لوزه سوم به پزشک مراجعه کرده و نسبت به درمان یا انجام عمل جراحی برای فرزند خود اقدام نمایند.
تجویز سرخود آنتی بیوتیک برای این کودکان
با توجه به اینکه لوزه سوم در بیشتر موارد اصلاً احتیاج به آنتیبیوتیک ندارد، بدیهی است تجویز آنتی بیوتیک به طور خودسرانه نه تنها باعث درمان نمیشود، بلکه باعث ناراحتیهای دیگر هم خواهد شد و اصلاً به صلاح سلامتی بچه نیست که بدون تجویز پزشک متخصص، اقدام به مصرف آنتیبیوتیک کرد، چون مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک به تدریج باعث کاهش سیستم دفاعی بدن بچه میشود که حاصل آن ایجاد بیماریهای فرصت طلب در بچه است.
چه مشکلاتی حین درمان برای این بیماران بوجود می آید
مشکلاتی که در درمان این بیماران وجود دارد عبارتند از: مشکلات عمل جراحی، مشکلات حاصل از بیهوشی، خونریزی و ایجاد عفونت، عدم آگاهی والدین در مراجعه کردن به موقع به پزشک متخصص و اقدام کردن به موقع نسبت به درمان این بیماری.
عدم آگاهی از مراجعه به موقع به پزشک باعث ایجاد عوارضی در بچه میشود و مشکلاتی را به همراه خواهد شد که گروهی قابل اصلاح ولی متأسفانه تعدادی از آنها ضایعهگذار است.
به هیچوجه آنتیبیوتیک بهصورت خودسرانه مصرف نشود، زیرا مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک به تدریج باعث کاهش سیستم دفاعی بدن بچه میشود که حاصل آن ایجاد بیماریهای دیگر در بچه است.
توصیه کلی
با توجه به این که این بیماری پیشگیری خاصی ندارد، باید والدین محترم به طور مرتب مراقب سلامتی بچههای خود باشند و با مشاهده اولین علایم این بیماری به پزشک متخصص مراجعه نمایند. به هیچوجه آنتیبیوتیک بهصورت خودسرانه مصرف نشود، زیرا در مواردی ممکن است باعث بروز عواقب جبران ناپذیری در سلامتی بچه شود و یا این فرض که ممکن است با افزایش سن، کودک خود به خود خوب شود، منتظر خوب شدن تدریجی بیماری نباشند و حتماً نسبت به درمان به موقع اقدام نمایند.
بیشتر بدانیم:
دلایل ایجاد لکه های سفید در لوزه
تب روماتیسمی چیست؟علائم و درمان