آسیب‌دیدگی پوست از هر نوعی که باشد، چه یک جوش ساده و چه زخمی عمیق، از آن چیزهایی است که دغدغه درست می‌کند چون دایم دلمان می‌خواهد آن را بررسی کنیم و نگرانیم مبادا جایش بماند. در این میان بعضی‌ها زخمشان زودتر خوب می شود و برخی از دیر خوب شدن زخم رنج می برند.
چرا زخم و جراحت‌های پوستی برخی افراد دیرتر خوب میشود؟
به گزارش «بهپو»، روند ترمیم زخم در بعضی افراد کندتر از دیگران است و در اصطلاح «خوش‌گوشت» نیستند. عامل اصلی ایجادکننده چنین مشکلی ژنتیک است اما علاوه بر آن، مسایل دیگری نظیر کم‌خونی‌های مختلف، کمبود عناصری مثل روی و ویتامین C و مصرف برخی داروها می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در ترمیم زخم یا باقی ماندن جای آن شود.
معمولا بین ۷ تا ۱۰ روز طول می‌کشد تا جراحتی بهبود یابد، اما باید به عمق زخم و آلودگی و عفونتهای جانبی آن نیز توجه داشت. وجود عفونت، عمیق بودن زخم یا تمیز نگه‌نداشتن آن می‌تواند باعث طولانی‌شدن این مدت شود.
چه کنیم یک زخم سریع‌تر بهبود یابد؟
هرچه زخم تمیزتر نگه داشته شود، ترمیم آن بهتر و سریع‌تر انجام میشود. داروهایی که ترمیم زخم را تحریک می‌کنند و کرم‌های حاوی عناصر روی و مس هم می‌توانند موثر باشند. اگر زخمی عفونت داشته باشد، مصرف آنتی‌بیوتیک ضروری است زیرا وجود عفونت در محل مانع ترمیم زخم میشود. تغذیه مناسب نیز به ترمیم زخم کمک می‌کند. داروهای ترمیم‌کننده زخم هم می‌توانند از عفونی‌شدن زخم جلوگیری کنند. با توجه به عمق زخم، پانسمان زخم هم به ترمیم سریع‌تر آن کمک می‌کند.
اگر زخمی مدت طولانی باقی بماند، خطر ابتلا به سرطان پوست را در آن ناحیه افزایش میدهد؛ مثلا اگر روی یک سوختگی قدیمی زخم ایجاد شده، نیاز به تکه‌برداری است. اگر زخمی بیش از ۳ ماه طول بکشد تا بهبود یابد، باز هم برای رفع مشکلات بدخیمی، به‌خصوص سرطانی به نام سرطان سلول‌های سنگ‌فرشی، باید تکه‌برداری انجام شود.
گاهی زخم سریع خوب میشود ولی جای آن تا مدت‌ها می‌ماند. باقی ماندن جای زخم بعد از بهبود، به ژنتیک، محل زخم و رنگ پوست بستگی دارد. در همه افراد بعد از بهبود جراحت، محل زخم دچار تیرگی میشود. این تیرگی مدت‌ها می‌ماند اما به مرور برطرف خواهد شد. جای زخم معمولا در افراد سفیدپوست بیشتر باقی می‌ماند.
توصیه هایی برای بهبود سریع‌تر جای زخم
کرم‌های ضدالتهاب می‌توانند التهاب را در موضع برطرف کنند. کرم‌های ضدلک نیز لک جای زخم را از بین می‌برند. اگر زخم بستر مناسبی داشته باشد و فرد دچار دیابت یا بیماری‌هایی نباشد که روند بهبود زخم را مختل می‌کنند و ایمنی فرد در حد متعادل باشد، کرم‌های ترمیم‌کننده زخم می‌توانند مناسب باشند. این کرم‌ها برای زخمی که عفونی است، مناسب نیستند. در واقع بعد از آنکه مشکلات اصلی منع‌کننده ترمیم زخم برطرف شد، برای تسریع می‌توان از کرم‌های ترمیم‌کننده استفاده کرد.
یکی از شکایت‌های اصلی برخی خانم‌ها این است که با ضربه‌ای کوچک فورا دچار کبودی می‌شوند. به‌طور طبیعی کبودی و خون‌مردگی عبارت است از خارج شدن گلبول‌های قرمز از رگ‌های زیرپوستی که می‌تواند نقطه‌ای یا وسیع باشد. در فردی که سالم است و اختلال‌های انعقادی خون ندارد، با توجه به قوام پوست و استحکام، این اتفاق کم و زیاد می‌افتد. در افرادی که پوستشان استحکام آن بیشتری دارد، کمتر این مشکل بروز می‌کند. افراد مسن، کسانی که خیلی در معرض آفتاب قرار دارند یا به صورت ژنتیکی قوام پوستشان در زیر پوست کمتر است، بیشتر و به آسانی دچار کبودی می‌شوند. البته این موضوع چندان مهم نیست.
چه عواملی باعث می شود که زخم های شما درمان نشود؟
عفونت
پوست شما اولین خط دفاع بدن شما در برابر باکتری است. وقتی پوست آسیب می بیند، باکتری ها می توانند از خارج به داخل بدن حرکت کنند. اگر ناحیه زخم عفونی شود، معمولا شاهد قرمزی، تورم، درد و زهکشی زخم ( تخلیه یک مایع با رنگ و بوی غیرطبیعی از زخم ) خواهید بود.
تغذیه
آیا به اندازه کافی میوه و سبزیجات می خورید؟ ویتامین موجود در آنها، به خصوص ویتامین A و C به بدن شما کمک می کنند سریع تر بهبود یابد.
اطمینان حاصل کنید که شما مواد غذایی مانند پرتقال، اسفناج، سیب زمینی شیرین و فلفل را برای کمک به بدن خود، مصرف می کنید. شما همچنین باید مقدار زیادی پروتئین بدون چربی را در طول مسیر درمان زخم دریافت کنید.
دیابت
به علت افزایش قند خون، بیماری دیابت خطر ابتلا به زخم های مزمن و عفونت را افزایش می دهد. قند خون بالا می تواند روی سیستم گردش خون و سیستم ایمنی شما تاثیر منفی داشته باشد.
دیابت همچنین می تواند به اعصابی که باعث درد زخم می شود، آسیب برساند و به همین دلیل بیماران دیابتی وقتی چیزی به آنها آسیب می رساند، متوجه نمی شوند، در نتیجه زخم های بیشتری ایجاد می شود. اگر متوجه شدید که زخم های شما به آرامی بهبود می یابند، می تواند نشانه ای از این آسیب عصبی باشد، به ویژه زخم های مجدد روی پاها.
دارو
داروهای مختلف نیز می توانند به عنوان مقصر “بهبود زخم آهسته” شناخته شوند. داروهای شیمی درمانی و پرتوی دارای مواد شیمیایی قدرتمندی هستند که سیستم ایمنی بدن شما را مختل می کند و فرآیند بهبود را سخت تر می کند.
آنتی بیوتیک ها باکتری ها را می کشد، و خطر ابتلا به زخم های عفونی را افزایش می دهند. علاوه بر این، داروهای ضد التهاب ممکن است مرحله التهابی را که بدن شما در معالجه زخم ها می گذراند، مهار کند. اگر مشکوک هستید که داروی شما باعث مشکل می شود، نگرانی خود را با یک پزشک در میان بگذارید.
گردش خون ضعیف
هنگامی که بدن شما در حال درمان یک زخم است، گلبول های قرمز هستند که سلول های جدید را به آن منطقه منتقل می کنند. گلبول های قرمز همچنین با کلاژن به ایجاد پایه ای برای پوست جدید کمک می کنند.
اگر گردش خون ضعیفی داشته باشید، خون به آرامی به محل زخم حرکت می کند و فرایند بهبود زخم را به تاخیر می اندازد. گردش خون ضعیف ممکن است ناشی از دیابت، چاقی، لخته شدن خون، تصلب شریان یا برخی علل دیگر باشد.
زخم بستر
زخم بستر معمولا زمانی اتفاق می افتد که یک فرد به مدت طولانی در رختخواب بی حرکت باشد. به عنوان مثال، یک بیمار بستری به مناطق خاصی از بدن که در تماس با بستر است، فشار می آورد.
این فشار می تواند باعث ایجاد سطح های متفاوتی از زخم شده و در نهایت منجر به زخم بستر و عفونت شود. زخم های خفیف باید سریعا با داروهای عادی و کاهش فشار از منطقه به سرعت برطرف شوند، اما زخم های متوسط یا شدید به درمان پزشکی نیاز دارند.
نوشیدن الکل
این عادت بد زمانی بدتر می شود که شما تمام اثرات پزشکی آن روی بدن، از جمله زخم هایی که دیر خوب می شوند را در نظر بگیرید. محققان در یکی از مطالعات که سال ۲۰۱۴ در مجله Alcoholism: Clinical and Experimental Research منتشر شده ، متوجه شدند که مصرف الکل عفونتهای زمان بستری شدن را به طور قابل توجهی افزایش می دهد.
از جمله این عفونتهای زخم های جراحی هستند. بر اساس این مطالعه، الکل بیش از حد، گلبول های سفید خون مهم، که باکتری ها را دفع می کند را در بدن کاهش می دهد.
زخم های پای وریدی
زخم پای وریدی زمانی که یک زخم در پای شما آهسته خوب می شود اتفاق می افتد. بسیاری از زخم ها به دلیل گردش خون ضعیف در رگ پاها رخ می دهد.
سوء تغذیه پروتئین
همانطور که شما نمیتوانید خانه را بدون بلوک های ساختمانی، آجرها یا فونداسیون بسازید، بدن بدون تأمین پروتئین کافی نمیتواند بافت های جدید بسازد. در حقیقت، تغذیه ناکافی، یکی از علتهای اصلی تاخیر در بهبود زخمها است.
بهبود زخم به شرطی است که مواد مغذی کافی در داخل بدن وجود داشته باشد. بنابراین با سوء تغذیه و دریافت ناکافی پروتئین، روند بهبود زخم اساساً متوقف میشود تا زمانی که این نارسایی ها اصلاح شود.
این بدان معناست که علاوه بر مقادیر لازم برای انجام عملکردهای روزمره بدن، برای بهبود زخم ها به افزایش بسیار قابل توجهی در مواد مغذی نیاز است. در واقع، میزان پروتئین مورد نیاز به تنهایی می تواند تا سه برابر نیاز روزانه توصیه شده باشد.
چرا باید در مورد یک زخم که درمان نمی شود نگران باشم؟
عفونت بزرگترین خطر زخم های غیرقابل درمان است. هر یک از ما هر روز در معرض باکتری های رایج مانند استافیلوکوک ها و سودوموناس قرار داریم. این باکتری ها روی پوست ما و در محیط اطراف ما وجود دارند و تا زمانی که سلامت هستیم و زخمی وجود ندارد، مشکلی ندارند. اما یک زخم باز خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهد که می تواند منجر به شرایط جدی و حتی از دست رفتن اندام شود.
روش های طبیعی برای درمان سریع زخم های بدن
