ذات الریه (Pneumonia)
ذات الریه عفونت یا التهاب بسیار شدید ریه ها می باشد. در این بیماری حبابچه های هوایی موجود در ریه ها پر از چرک و سایر مواد مایع می شود و رسیدن اکسیژن به خون با مشکل مواجه می گردد.
اگر اکسیژن موجود درخون شما کاهش یابد سلولهای بدن شما به درستی کار خود را انجام نخواهند داد. به همین علت و ثانویه به انتشار عفونت در داخل بدن، امکان دارد فرد بمیرد.
ذات الریه از دو طریق می تواند ریه های شما را تحت تأثیر قرار دهد. ذات الریه لوبی( قطعه ای) که یک لوب یا قطعه ای بزرگ از ریه ها را درگیر می کند و دیگری ذات الریه برونشی که کل ریه را به صورت مناطق کوچک اما منتشر درگیر می نماید.
علائم
افراد مبتلا به سینه پهلو عفونی اغلب سرفه همراه با خلط، تب همراه با لرز شدید، تنگی نفس، درد قفسه سینه گزنده یا شدید در حین نفس کشیدن، و افزایش تعداد تنفس را تجربه میکنند در افراد مسن، ممکن است گیجی مشهودترین علامت باشد.
علائم و نشانههای متداول در کودکان زیر پنج سال عبارتند از: تب، سرفه و تنفس سریع یا اشکال در تنفس.
تب خیلی تعیینکننده نیست، زیرا در بسیاری از بیماریهای شایع دیگر نیز رخ میدهد، و ممکن است در کسانی که مبتلا به بیماری شدید و سوء تغذیه هستند، مشاهده نشود.
علاوه بر این، سرفه اغلب در کودکان کمتر از ۲ ماه مشاهده نمیشود. علائم و نشانههای شدیدتر ممکن است شامل موارد زیر باشد: کبودی پوست، کاهش تشنگی، تشنج، استفراغ مداوم، افزایش یا کاهش شدید دمای بدن، یا کاهش سطح هوشیاری.
علت
سینه پهلو عمدتاً به علت عفونتهای ناشی از باکتری یا ویروس و معمولاً در موارد کمتر در اثر قارچ و انگل رخ میدهد.
اگر چه بیش از ۱۰۰ گونه عامل عفونی شناسایی شدهاست، تنها چند مورد از آنها باعث بروز اکثر موارد میشوند. عفونتهای مختلط ناشی از حضور همزمان ویروسها و باکتریها ممکن است در ۴۵٪ عفونتها در کودکان و ۱۵٪ عفونتها در بزرگسالان رخ دهد.
امکان تشخیص عامل بیماریزا با انجام دقیق آزمایش، در حدود نیمی از موارد وجود ندارد.
باکتریها
باکتریها شایعترین علت سینه پهلو اکتسابی از جامعه (CAP) هستند و در حدود ۵۰٪ از موارد استرپتوکوک سینه پهلوه علت بیماری شناخته شدهاست.
ذات الریه باکتریایی
شامل موارد زیر است:
- باکتری گرم منفی
- استافیلوکوکوس
- هموفیلوس آنفولانزا
- کلبسیلا پنومونیه
- اشریشیا کلی
- سودوموناس آئروژینوزا
در گروه باکتری، انواع غیر ممعمول نیز وجود دارند. انواع غیر معمول از ذات الریه در مقایسه با موارد عادی ، کندتر رشد می کنند. آن ها به راحتی در تصاویر بالینی تشخیص داده نمی شوند و عوامل ایجاد شده به ذات الریه آن کم تر رایج هستند.
ویروس
در بزرگسالان، ویروسها حدود یکسوم و در کودکان حدود ۱۵ درصد از موارد سینه پهلو را موجب میشوند.عواملی که معمولاً در این زمینه دخیل هستند عبارتند از:
راینوویروسها، کوروناویروسها، ویروس آنفلوآنزا، ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)، آدنوویروس، و پاراآنفلوآنزا. ویروس هرپس سیمپلکس به ندرت منجر به سینه پهلو میشود.
قارچ
سینه پهلو قارچی غیرمعمول است، اما معمولاً در افراد مبتلا به تضعیف سیستم ایمنی ناشی از ایدز، داروی سرکوبکننده سیستم ایمنی، یا سایر مشکلات پزشکی رخ میدهد.
انگلها
انواع انگل میتواند ریهها را مبتلا کند، از جمله: توکسوپلاسما گوندی، استرونگیلوئید استرکورالیس، آسکاریس، و پلاسمودیوم مالاریا.
پیشگیری
- واکسیناسیون:واکسیناسیون هم در کودکان و بزرگسالان مانع از بروز برخی سینه پهلوهای باکتریایی و ویروسی میشود. واکسن آنفلوآنزا عملکرد نسبتاً مؤثری در برابر آنفلوآنزای A و B دارد.
- ترک سیگار[۳۸] و کاهش آلودگی هوا نظیر دود ناشی از پختوپز داخل خانه با چوب یا سرگین، توصیه میشود.
درمان
بهطور معمول، آنتیبیوتیکهای خوراکی، استراحت، مسکن معمولی، و مایعات برای بهبود کامل کافی است.
درمان ذات الریه ویروسی
داروهای ضد ویروسی مانند اسکوویر برای درمان بیماری های ریه که از تب خال تناسلی، یا ابله مرغان مشتق می شوند ، توصیه می شود.
ذات الریه ناشی از سیتومگالوویروس را می توان با گان سیکلوویر درمان کرد. با این حال، نشان داده نشده است که درمان بیماران مبتلا به ایدز موثر باشد.