Talent Search
استعدادیابی موضوعی است که در دنیای ورزش اهمیت ویژه ای دارد. شناسایی عوامل موفقیت راه را برای رسیدن به قله افتخار هموار می کند. این که مشخص شود چه ویژگیهایی ورزشکاران معمولی را از ورزشکاران نخبه متمایز می سازد کاری بس دشوار است که موضوع پرداختن به استعدادیابی را دشوار ساخته است. استعدادیابی ورزشی، از نظر دانشمندان علوم ورزشی، راهی منطقی، کوتاه و مقرون به صرفه برای حضور موفقیت آمیز ورزشکاران درصحنه های بین المللی است.
این فرآیند نیازمند شناسایی و انتخاب افراد با استعدادی است که شرایط لازم جسمانی، مهارتی و رفتاری برای موفقیت در ورزش خاص را داشته باشند. تا آ نجایی که به ورزشکاران نخبه مربوط می شود، کار و زمان مربی باید برای کسانی صرف شود که دارای تواناییهای با لقوه باشند. در غیر این صورت، استعداد، زمان و انرژی مربی تلف شده یا بهترین شکل آن این است که ورزشکار متوسطی بوجود خواهد آمد.
بنابراین هدف اصلی استعدادیابی، شناسایی و انتخاب ورزشکارانی است که بیشترین توانایی را برای رشته ورزشی خاص دارند.
آینده استعدادهای ورزشی
شناسایی و رشد استعدادهای ورزشی به همان اندازهای که چالش برانگیز است، آینده ای نامعلوم خواهد داشت. همزمان با افزایش فرصت مشارکت، دامنه استعداد در بین گروه های سنی مختلف گسترش می یابد اما به دلیل واماندگی و خستگی مفرط تعداد ورزشکاران نوجوان مستعد با خطر کاهش مواجه است. شیوه های رشد و بهبود استعداد بیشتر به جای اینکه گروهی باشد، جنبه انفرادی و اختصا صی دارند. در سطح پایه و عمومی روش اتکاء به افراد همه فن حریف ضروری است.اما چنین چیزی در مورد ورزشکاران زبده ورزش های غیر تیمی کارایی ندارد.
مزایای استعدادیابی
- زمان مورد نیاز برای رسیدن به اوج عملکرد ورزشی به طور قابل توجهی کاهش می یابد.
- از صرف حجم بالایی از کار وانرژی مربی جلوگیری می کند، ورزشکارانی که دارای تواناییهای بالاتری هستند کارایی برنامه های تمرینی مربی را بالا می برند.
- به سبب شناسایی صحیح افراد، تعداد ورزشکاران و عملکرد مفید ورزش قهرمانی افزایش می یابد.
- افراد به سمت رشته هایی هدایت می شوند که از نظر جسمانی، فیزیولوژیکی، روانی برای آنها مناسب ترند.
- اعتماد به نفس ورزشکار را بالا می برد، چرا که اجراهای ورزشکار نخبه در مقایسه با ورزشکاران هم سن انتخاب نشده به طور قابل توجهی بالاتر است.
- فرصت ایجاد ارتباط با اساتید ورزش، که می توانند در زمینه های تمرین و ارزشیابی منظم ورزشکاران کمک کنند،افزایش می یابد.
- بسیاری از ورزشکاران جوان فرصت افزایش توانایی خود، رشد و رسیدن به سطح ورزشکاری خوب را به دلیل بی اطلاعی از ویژگیهای خاص خود از دست می دهند و به رشته ورزشی که می توانند در آن به شکوفایی برسند هدایت نمی شوند.استعدادیابی ورزشی از این امر جلوگیری می کند و ورزشکاران جوان را به سمت رشته ورزشی مناسب هدایت می کند.
عوامل مهم در استعدادیابی
۱٫جنبه های شخصی
• تکنیکی
• فیزیکی
• روانی
۲٫خصوصیات فردی
• مصمم
• متمرکز
• بااعتماد
• با عشق و علاقه
• آرام
• یک رهبر
اثر سن
• قد
• جسارت در گروه همتا
• توجه
• تاریخ تولد و انتخاب
جثه
• بلند ، کوتاه
• سبک وزن ، سنگین وزن
• با تناسب ، بی تناسب
عملکرد بازیکن در حال رشد می تواند تحت تاثیر عوامل زیر باشد
۱٫سن تقویمی – تاریخ تولد
۲٫انواع بیولوژی – انواع بدن
۳٫بلوغ جنسی – توده عضلانی
۴٫پریودهای تغییر – سرعت رشد Growth Spurt
تست بادي كامپوزيشن چيست؟
بادی کامپوزیشن دستگاهی برای آنالیز کامل بدن می باشد . ورزشکاران می توانند با مقایسه نسبت بافت های فرد با مقادیر مطلوب برای آن رشته ورزشی برنامه مناسبی برای ادامه تمرینات خود ترسیم کنند و یا در مراحل مختلف تمرین می توانند میزان پیشرفت و دستیابی به اهداف را بررسی کنند . دستگاه بادی کامپوزیشن کار آنالیز بدن به صورت کامل را انجام داده، و کارایی بسیار بالایی در آنالیز ترکیبات بدن از قبیل درصد چربی، آب، عضلات، استخوان‌ها، املاح، مقدار لاغری و کمبود وزن، چاقی و اضافه وزن، شاخص توده بدنی (BMI)، اندازهگیری چربی موضعی بدن دارد.
روش های استعدادیابی
مربیان باتجربه معمولا معیارهای ذهنی خاصی برای شناخت استعدادها دارند. به نظر آنان ورزشکاری هماهنگ تر، وسیع تر یا قوی تر از بقیه است که دارای ویژگیهای تواناییهای جسمانی، روانی، حرکتی مناسب تری از دیگران باشد. عملکرد ورزشکار در مسابقات معمولا فرصت ارزشیابی استعدادها را فراهم می کند.
آقای علی نژاد مراحل سه گانه استعدادیابی با رعایت سن، هدف، تمرینهای رشد استعداد را در سه مرحله مقدماتی، مرحله دوم و مرحله نهایی پیشنهاد کرد. در این شیوه استعدادیابی، رده های سنی مختلف در هر یک از مراحل سه گانه توصیه می شود که بدون تردید از اهمیت زیادی برخوردار است.
در ورزش دو روش اصلی انتخاب و شناسایی ورزشکاران مستعد وجود دارد:
گزینش طبیعی یا غیر منظم
گزینش طبیعی رویکردی عادی است و راه طبیعی پیشرفت ورزشکار در یک رشته ورزشی است. بر پایه این روش ورزشکاران تحت تاثیر عوامل محیطی مانند سنت، مدرسه، آرزوهای والدین، جامعه و دوستان در ورزش خاص به فعالیت می پردازند و تکامل عملکرد ورزشی آنان بواسطه گزینش طبیعی تعیین می شود. به این مفهوم که آنها به طور تصادفی در ورزش فعالیت می کنند که استعداد آن را دارند. در چنین شرایطی، تکامل عملکرد ورزشکار به کندی صورت می گیرد چرا که انتخاب ورزش مطلوب اغلب به درستی انجام نمی شود.
گزینش علمی یا منظم
در این روش با انجام آزمون ها و آزمایش های علمی توسط متخصصان و کارشناسان علوم ورزشی، افراد با استعداد به طورعلمی شناسایی و به سمت رشته ورزشی مناسب راهنمایی می شوند. کسانی که به طور علمی انتخاب می شوند در مقایسه با ورزشکارانی که از طریق روش طبیعی انتخاب می گردند برای رسیدن به اجراهای ورزشی بهینه و ماهرانه به زمان کمتری نیاز دارند. پیامد گزینش علمی، انتخاب افراد با استعدادتر و هدایت آنها به ورزشی مناسب است.
ماهی بزرگ در حوض بزرگ است
مقایسه استعداد کودک با سایر گروهها، دوستان و اعضای خانواده می تواند به یک ایده بزرگ نما درباره استعداد کودک منجر شود. استعداد باید با اجزا یا ویژگیهای گروههای بزرگ مقایسه شود و این کار باید از طریق ارزیابی عملکرد کودک توسط یکسری آزمون ها یا شاخص های استاندارد که قبلا در سطح ملی انجام شده اند صورت گیرد. مقایسه عملکرد کودک با داده های هنجاری یا داده های قبلی یک سازمان ورزشی مفید است. لذا والدین باید توجه داشته باشند که هیچگاه توان و استعدادکودک را با کودکان دیگر مقایسه نکنند و فقط عملکرد او را از طریق داده هایی که در سطح کشوری یا استانی و جهانی وجود دارد ارزیابی نمایند.
ضرورتی ندارد که کودک فقط در یک رشته ورزشی شرکت کند بلکه سعی کنید او را در چندین رشته ورزشی شرکت دهید. به استثنای بعضی از رشته ها مثل ژیمناستیک بهتر است برای کسب برتری در ورزش کودک در ابتدا در چند رشته ورزشی شرکت کند تا فقط یک رشته، قبل از سنین نوجوانی والدین می توانند حداکثر فرصت ممکن را برای فرزندان خود به منظور موفقیت در ورزشهایی از طریق امکانات شرکت در فعالیت های ذیل فراهم کنند:
- فعالیت های دارای ماهیت هوازی یا استقامتی مثل شنا، دویدن، دوچرخه سواری
- فعالیت های دارای ماهیت حرکتی مهارتی یا هماهنگی مثل ژیمناستیک، ورزشهای ضربه ای
- فعالیت های دارای ماهیت ارتباطی تعاملی یا اجتماعی مثل ورزشهای تیمی
بنابراین، اگرچه نقش حمایتی خانواده و دوستان در زندگی ورزشکاران نخبه مهم است ولی موضوع استعدادیابی پدیده ای علمی و تخصصی است که فقط باید بر اساس اصول علمی تعریف شده و با نظر و مشاور کارشناسان و متخصصین علمی صورت گیرد.
معیارهای استعدادیابی
استعدادیابی به معیارهای ویژه ای نیاز دارد. این معیارها از این جهت ضرورت دارند که فرد توانا از ناتوان متمایز شده و آنهایی که مناسب یک رشته ورزشی بوده به این ورزش روی می آورند و افرادی که به معیارهای لازم دست نیابند در جهت دیگر هدایت میشوند این معیارها را می توان در دو بخش یا دو مرحله کلی طبقه بندی کرد :
- استعدادیابی عمومی
- استعدادیابی ویژه یا تخصصی
لازم به یادآوری است که در استعدادیابی ورزشی یا هرگونه استعدادیابی ای متخصصان در تلاشند تا زمینه های رشد و شکوفایی را بیابند ولی قطعا عوامل بسیاری در آینده ورزشی فرد تاثیر می گذارند که ممکن است تسهیل کننده یا محدود کننده دستیا بی او به اوج قهرمانی باشند.
