باروری آزمایشگاهی و عوارض آن

سپتامبر 2, 2020
ارسال توسط mohammad abbaspour

يکي از پيشرفت های شگفت انگيز در علم ناباروری است که تحت عنوان باروری آزمایشگاهی(IVF) شناخته می شود.

IVF يعنی کشت تخمک زن و اسپرم مرد در آزمايشگاه و سپس انتقال آمبريو تشکيل شده از طريق دهانه رحم به داخل حفره رحم.در سال ۱۹۷۸ دختري به نام لوئيس براون اولين نوزاد حاصل از عمل IVF متولد شد. هم اکنون در دنيا سالانه تعداد زيادی از زايمان ها در سال مربوط به IVF است که نقش مهمی در درمان نازائی ايفا می کند.

در بعضی موارد، ممکن است از زن دیگر برای حاملگی استفاده شود تا جنین را در رحم خود نگهداری کند.

IVF می تواند بسیار وقت گیر، گران و آسیب زننده باشد.
لقاح آزمایشگاهی(IVF)، درمانی برای ناباروری یا مشکلات ژنتیکی است.
اگر بیش از یک جنین به رحم منتقل شود، IVF می تواند منجر به بارداری چند قلویی شود.
شانس زن برای داشتن یک نوزاد سالم با استفاده از IVF به عوامل بسیاری از جمله سن و علت ناباروری بستگی دارد.
گاهی اوقات، IVF به عنوان یک درمان اصلی برای ناباروری در زنان بالای ۴۰ سال انجام می شود. IVF می تواند در برخی شرایط خاص انجام گیرد.
اگر IVF برای درمان ناباروری انجام شود، زن و مرد می توانند قبل از انجام IVF، گزینه های درمانی کمتر آسیب زننده تری از جمله داروهای باروری و لقاح داخل رحمی را امتحان کنند.

پزشک می تواند در درک چگونگی عملکرد IVF خطرات احتمالی و اینکه آیا این روش درمانی ناباروری برای زن مناسب است یا نه به او کمک کند.

IVFبرای چه کسانی روش درمانی است

۱-مشکلات لوله های رحمی : در خانم هايي که لوله هاي رحمي بسته باشد چسبندگی لوله ها يا اعضاي لگنی، برداشتن لوله به دنبال حاملگی خارج رحمی و يا بستن انتخابی لوله های رحمی.

۲-آندومتريوز : در صورت عدم پاسخ به درمان جراحي و دارويی شانس حاملگي در خانمهاي مبتلا به آندومتريوز با روش IVF بيشتر است.

۳-علل مردانه : کاهش در تعداد يا اخلال در حرکت اسپرم و يا وجود آنتي بادي ضد اسپرم.

۴-نازائی با علل ناشناخته

۵-نازايی با علل ايمنولوژيک : در صورتيکه آنتي بادي ضد اسپرم و يا آزمايش بعد از نزديکي مختل باشد نازايی ايمنولوژيک محسوب می شود.

سابقه بيماريهای عفونی مثل سل، آندومتريوز و سن بالای خانم در کاهش ميزان موفقيت نقش دارند.

شرایط لازم برای انجام لقاح آزمایشگاهی

آسیب یا انسداد لوله فالوپی

- آسیب یا انسداد لوله فالوپی، لقاح تخمک یا انتقال جنین به رحم را دشوار می کند.

اختلالات تخمک گذاری

- در تخمک گذاری غیر طبیعی، تخمک های کمتری برای لقاح در دسترس هستند.

آندومتریوز

- رشد بافت رحم در خارج از رحم که بر عملکرد تخمدان ها، رحم و لوله های فالوپ تأثیر می گذارد.

فیبروئید رحم

- فیبروم، تومورهای خوش خیم در دیواره رحم هستند که می توانند در استقرار تخم بارور شده اختلال ایجاد کنند.

سابقه عقیم سازی یا برداشتن لوله

- اگر زن لوله های خودش را بسته باشد و جراحی عقیم سازی انجام داده، IVF می تواند جایگزینی برای معکوس کردن برداشتن لوله ها باشد.

اختلال در تولید یا عملکرد اسپرم

- غلظت اسپرم کم، تحرکت ضعیف اسپرم یا ناهنجاری در اندازه و شکل اسپرم می تواند بارور شدن تخمک را برای اسپرم دشوار کند.

ناباروری با علت غیر قابل توضیح

- ناباروری علت غیر قابل توضیح، یعنی علیرغم ارزیابی از دلایل شایع، علتی برای ناباروری یافت نشده است.

اختلال ژنتیکی

- اگر زن یا شریک زندگی او در معرض خطر ابتلا به اختلال ژنتیکی قرار داشته باشند، پزشک آزمایش ژنتیکی پیش از لقاح را تجویز می کند. بعد از لقاح و بارور شدن تخم ها، پزشکان برای برخی مشکلات ژنتیکی جنین را معاینه می کنند. جنین هایی که مشکلات مشخصی ندارند می توانند به رحم منتقل شوند.

خطرات و عوارض IVF

زایمان های چندقلویی

- IVF خطر تولد چند قلویی را افزایش می دهد. بارداری با جنین های متعدد خطر زایمان زودرس و جنین با وزن کم را به همراه دارد.

زایمان زودرس و وزن کم جنین هنگام تولد

- تحقیقات نشان می دهد که IVF خطر ابتلا به نوزاد زودرس یا جنین با وزن کم در هنگام تولد را کمی افزایش می دهد.

سندرم هیپرکیسم تخمدان

- استفاده از داروهای باروری تزریقی، مانند گنادوتروپین کوریونی انسانی (HCG) برای القاء تخمک گذاری می تواند باعث سندرم هیپرکیسم – hyperstimulation تخمدان شود. در این شرایط تخمدان های زن متورم و دردناک خواهند شد. علائم به طور معمول یک هفته طول می کشد و شامل درد خفیف شکم، نفخ، حالت تهوع، استفراغ و اسهال است. در صورت بارداری زن، علائم ممکن است چندین هفته طول بکشد. به ندرت احتمال دارد شکل جدی تری از سندرم هیپراستیمول تخمدان ایجاد شود که می تواند باعث افزایش سریع وزن و تنگی نفس شود.

عوارض روش بازیابی تخم

- استفاده از سوزن آسپیراسیون برای جمع آوری تخم می تواند باعث خون ریزی، عفونت یا آسیب به واژن، مثانه یا رگ های خونی شود.

حاملگی خارج رحمی

- حدود ۲٪ تا ۵٪ زنانی كه از IVF استفاده می كنند، حاملگی خارج رحمی خواهند داشت که در این صورت تخم بارور شده نمی تواند در خارج از رحم زنده بماند و راهی برای ادامه بارداری وجود ندارد.