بلوغ پسران
بلوغ چیست؟
بلوغ يعنی کامل شدن، يعنی مرحله گذر از کودکی به بزرگسالی.
در اين دوره مجموعه‌ای از تغييرات جسمی، روانی، عاطفی و اجتماعی اتفاق می‌افتد و زيربنای زندگی بزرگسالی پی‌ريزی میشود
سن بلوغ
عامل اصلی تعيين سن بلوغ وراثت است. عوامل ديگری که در شروع سن بلوغ تاثير می‌گذارند شامل: مراقبت‌های پزشکی ، سلامت جسمی، تغذيه، محيط و شرايط جغرافيايي است.
سن شروع بلوغ در پسرها به طور متوسط در ۱۳ سالگی (۱۵-۱۲ سالگي) است و حدود ۴-۲ سال طول می‌کشد. اين طولانی‌بودن زمان رشد در پسرها باعث میشود که قد پسران بلندتر از دختران شود.
دستگاه تناسلی مردانه
وجود دستگاه تناسلی مردانه در نوزاد پسر، صفت اوليه جنسی او به حساب می آيد. دستگاه تناسلی مردانه از دو بخش داخلی و خارجی تشکيل شده‌است.
بخش خارجی شامل: بيضه‌ها، کيسه بيضه و آلت می‌باشد.
بخش داخلی شامل: لوله‌های منی ساز، لوله‌هاي اسپرم‌بر، پروستات و کيسه منی است.
بیضه ها
بيضه‌ها غدد جنسی مردانه هستند. اين دو غده تقريبا“ هم اندازه و بيضی شکل و هر کدام در يک طرف در کيسه بيضه که پشت آلت آويزان است قرار می گيرند. بيضه ها مسئول توليد اسپرم (سلول جنسی مردانه ) و توليد هورمون‌های جنسی مردانه (تستوسترون) هستند. اين عمل‌کرد بيضه ها از سن ۱۳-۱۲ سالگی شروع میشود. همين امر سبب پيدايش صفات ثانويه جنسی در پسران میشود.
کیسه بیضه
کيسه بيضه( اسکروتوم )، يک کيسه پوستی است که بيضه‌ها را در خود نگه می‌دارد. کيسه بيضه درجه حرارت محيط بيضه‌ها را تنظيم کرده و دماي آن را ۳-۵/۱ درجه سانتی گراد پايين‌تر از درجه حرارت بدن، نگه می‌دارد.
غدد مترشحه منی ساز
اسپرم‌ها با ترشحات ويژه‌ي مترشحه از پروستات و غدد مترشحه مني‌ساز كه در ابتداي محل خروجي مثانه تركيب مي‌شوند.
مایع منی
وقتي كه اسپرم با ترشحات ويژه پروستات و سمينال وزيكول تركيب مي شود، مايع مني تشكيل ميشود. مايع مني در غده مترشحه مني در محل مجراي خروجي مثانه ذخيره ميشود.
در طول ارضاء مايع مني از طريق مجراي ادرار كه در وسط آلت تناسلي قرار دارد با فشار خارج ميشود.
پروستات
غده پروستات: در عمق لگن و زير مثانه قرار دارد و با ترشح مايعی، محيط را برای حرکت اسپرم تسهيل می‌کند.
اسپرم
به سلول‌های جنسی مردانه اسپرم می‌گويند.
توليد اسپرم در بيضه‌ها انجام میشود.
حداقل ۲۰ ميليون اسپرم طبيعي در هر ميلی ليتر مايع منی لازم است تا مرد توانايي باروري داشته باشد.
در هر انزال حدود ۳ ميلی ليتر مايع شيری رنگ به نام منی از آلت خارج میشود.
اسپرم بخش كوچكي از مايع مني مي‌باشد
نشانه های جسمانی بلوغ پسران
رشد و تکامل دستگاه تناسلی: رشد اوليه بيضه‌ها و اسکروتوم از ۵/۱۳-۱۰ سالگی شروع و در ۱۸-۵/۱۴ سالگی تکميل ميشود.
رشد آلت:به طور متوسط در ۵/۱۲ سالگی شروع ميشود.
رشد موهای زهار، زيربغل و صورت: هورمون تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) مسؤول رويش اين موهاست. هم زمان با رويش مو بر سينه و چهره فعاليت غدد عرق و چربی افزايش يافته و آکنه ايجاد میشود.
اولين احتلام: معمولا“ شبانه يا نزديک به صبح و در خواب و غير ارادی اتفاق می‌افتد.
جهش قد : در ۵/۱۴ سالگی شروع شده و در مدت كوتاهي ۵/۱۲-۷ سانتی متر به قد پسران افزوده میشود. به طور متوسط در ۱۵ سالگی پسران به ۹۸% قد نهايي خود می‌رسند.
شکل بدن: از حالت بچه گانه خارج شده و قدرت عضلانی و فيزيکی نوجوان و پهناي سينه افزايش می‌يابد و بدن شکل مردانه به خود می‌گيرد.
تغيير صدا در پسران: ابتدا دورگه میشود و به تدريج صدا بم‌تر شده و حالت مردانه می‌گيرد
رشد پستان در پسر ها
پستان پسرها هم ممكن است در دوره بلوغ كمي رشد كند
- احساس برآمدگي در ناحيه زير نوك پستان در پسرهاي ۱۳-۱۴ ساله، پديده‌اي عمومي است
- اين برآمدگي‌ها حدودا به اندازه يك نخود است كه گاهي در يك طرف و گاهي در هر دو طرف به وجود مي‌آيد
- گاهي هم نوعي رشد پستان به نام ژنيكوماستي ديده ميشود
- هر دو حالت طبيعي است و به پسرتان اطمينان دهيد كه هر دو حالت طبيعي است و با گذشت زمان حل خواهد شد.
- اگر بزرگ شدگي پستان خيلي زياد باشد يا براي پسر نوجوان ناراحت كننده باشد والدين او بايد با متخصص مشورت كنند
موی بدن پسر ها
مدت كوتاهي پس از رشد غلاف بيضه ها و آلت در پسرها، در نواحي جديدي از بدن آن ها مثل پاها، زير بغل و ناحيه شرم گاهي مو پديدار ميشود
- موي شرم گاهي در پسرها ابتدا در پاي آلت پديدار مي‌شودو به تدريج تمام ناحيه را تا ناف و به شكل الماس مانندي مي‌پوشاند، در ران‌ها، سينه، بازوان و صورت هم موي جديد پديدار ميشود
- موي صورت به تدريج در دو طرف صورت، چانه و بقيه صورت افزايش مي‌يابد و به همراه آن در سينه، پشت و زير بغل، موي تازه رشد مي‌كند، ميزان پرمويي در پسرها توسط ژنتيك از قبل تعيين مي شود
- موي زير بغل در پسرها معمولا بين ۱۴-۱۵ سالگي رشد مي‌كند
- ميزان موي زير بغل، لزوما با ميزان موي شرمگاهي هماهنگي ندارد يعني ممكن است موي شرم گاهي يك نوجوان زياد و موي زير بغل او كم يا برعكس باشد
- رنگ موي شرم گاهي هم ممكن است با رنگ موي سر يا زير بغل متفاوت باشد
- از كي مي‌توانم صورت خود را اصلاح كنم؟
- اصلاح كردن برايت هيجان انگيز است، نه؟
- بعضي از پسرها از فكر اصلاح كردن به هيجان مي‌آيند و تا اولين كرك ها روي صورت‌شان پيدا شد مي‌خواهند اصلاح كنند، موهاي صورت تو، بعدها و در هنگام بلوغ رشد مي‌كند، يادت باشد كه وقتي شروع به ريش تراشيدن كردي ديگر بايد تا آخر عمر آن را ادامه بدهي و اين كار گاهي واقعا خسته كننده ميشود، شايد هم تصميم بگيري كه اصلاح نكني و ريش بگذاري
- ميزان موي صورت تو به خصوصيات خانوادگي ارثي بستگي دارد
- ريش پدر بزرگت پرپشت و سفيد است اما ريش پدرت كم پشت است
- ميزان موي صورت و بدن هيچ ربطي به مردانگي‌ات ندارد
احتلام چیست؟
در سال‌های اوليه بلوغ، انزال معمولا“ در خواب اتفاق می‌افتد. به همين جهت به انزال غيرارادی در نوجوانان ”احتلام شبانه“ گفته میشود.
احتلام امری طبيعی و يکی از مراحل رشد و نمو و تکامل می‌باشد و نبايد باعث نگرانی شود.
آموزش قبل از بلوغ در مورد طبيعي بودن اين امر تاثير زيادي دركاهش نگراني نوجوان دارد
نعوظ و احتلام
مراحل رشد خصوصيات جنسي مردانه:
- مرحله ۱:مرحله قبل از بلوغ : از تولد شروع مي شود و تا آغاز بلوغ ادامه مي يابد، اندام تناسلي پسر مانن بقيه اندام او رشد مي‌كند اما اين رشد چندان چشمگير نيست
- مرحله ۲ : با دوران بلوغ آغاز ميشود و مهم ترين اندامي كه در اين مرحله رشد مي‌كند بيضه‌ها و غلاف بيضه ها است و پوست آن هم ممكن است تيره تر شود
- مرحله ۳: آلت مردانه شروع به رشد مي كند و پهن تر و درازتر مي شود، بيضه ها هم به رشد خود ادامه مي‌دهند و غلاف بيضه ها كمي تيره‌تر ميشود، رشد موي شرمگاهي هم قابل مشاهده است و امكان دارد يكي از بيضه ها كمي پايين‌تر از ديگري باشد، كه اين حالت باعث ميشود هنگام راه رفتن بيضه ها به هم فشرده نشوند زيرا بيضه ها به شدت نسبت به ضربه حساس هستند
مراحل رشد خصوصیات جنسی مردانه
مرحله ۴: رشد به طور طبيعي در اين مرحله ادامه دارد، بر ميزان موي شرمگاهي افزوده ميشود و پراكندگي بزرگسالانه پيدا مي‌كند، يعني به شكل يك الماس در مي آيد كه آلت در قسمت پايين آن قرار دارد و از قسمت بالا به ناف مي‌رسد، در اين مرحله موي شرمگاهي بيشتر، ضخيم تر و تيره‌تر ميشود و ممكن است در داخل ران و اطراف مقعد هم ديده شود
- مرحله ۵ : مرحله بزرگسالانه است و طي آن آلت مردانه به طور كامل رشد كرده و در حالت عادي و نرم معمولابه ۶-۱۰ سانتي متر مي‌رسد، اندازه بيضه ها هم كامل شده و يكي كمي پايين تر از ديگري قرار مي‌گيرد، ضمن اين كه يكي كمي بزرگتر از ديگري است، غلاف بيضه ها تيره تر و موي شرمگاهي هم تيره تر و ضخيم‌تر ميشود
مراحل رشد خصوصیات جنسی مردانه
زمان بندي اين تغييرات در افراد مختلف تفاوت بسيار دارد
- تغييرات مرحله ۲ تا ۵ يعني از آغاز بلوغ تا بزرگسالي، مي‌تواند از ۲-۶ سال طول بكشد
- رشد دوران بلوغ را جدول زمان بندي ژنتيكي بدن تعيين مي‌كند و در هر فردي خاص خود اوست
- به پسر خود اطمينان بدهيد اين تغييرات در زمان و به ترتيب مناسب خود رخ خواهد داد
- در هنگام بلوغ، هورمون هاي متعددي كه مهم ترين آن ها تستسترون است بر بدن پسر تاثير مي‌گذارند تا اسپرم به وجود آيد
- اسپرم در بيضه ها توليد مي شود و وقتي توليد اسپرم در بدن پسري آغاز شد تا آخر عمر او ادامه خواهد داشت
- در بدن پسرها مايعات ديگري هم توليد مي شود كه با اسپرم مخلوط ميشود، مخلوط اسپرم و اين مايعات را مني مي نامند، مني هنگام انزال و از طريق مجراي ادرار بدن را ترك مي‌كند، ادرار هم از همين راه از بدن خارج مي شود ولي نه هم زمان با مني
نعوظ
در جنين درون رحم مادر، در پسربچه ها و پسرهاي جوان، نعوظ اتفاق مي‌افتد
- نعوظ بر اثر پرخون شدن آلت ايجاد مي شود و در آن هنگام آلت سفت مي شود و حالتي ايستاده پيدا مي‌كند
- پسرها هميشه بر داشتن يا نداشتن نعوظ كنترل ندارند و اين حالت در مراحل آغازين بلوغ به صورت خود‌به خود رخ مي‌دهد
- نعوظ هميشه بر اثر افكار جنسي پديد نمي آيد و مي‌تواند در هر زمان و تحت شرايطي متفاوت رخ دهد
- غير قابل پيش‌بيني بودن نعوظ براي بيشتر پسرها، سخت‌ترين و شرم‌آورترين جنبه بلوغ است، نعوظ به سرعت برطرف ميشود و معمولا يكي دو دقيقه بيشتر طول نمي‌كشد
- براي پايان يافتن نعوظ، انزال ضروري نيست اما گاهي هم انزال همراه يك سلسله انقباضات لذت‌بخش است كه در ناحيه تناسلي رخ مي‌دهد، اين حالت در پسرها معمولا همراه انزال و به ندرت بدون آن اتفاق مي‌افتد، هنگام ارگاسم در آلت سلسله انقباضاتي به وجود مي آيد كه به بيرون راندن مني كمك مي‌كند و پس از آن هم آلت دوباره نرم ميشود
- ارگاسم مي‌تواند هنگام آميزش جنسي يا هنگام اشكال مختلف تحريك جنسي هم رخ دهد
بیشتر بدانیم:
راه کار برای کنترل خشم در سن بلوغ
چرا نباید جلوی خروج اسپرم را بگیریم
