مزوتراپی
شايد كلمه مزوتراپي را شما هم شنيده باشيد. اين روزها در هر محفلي كه صحبت از درمان ريزش مو و كارهاي زيبايي پوست و چاقي و لاغري به ميان ميآيد از روش مزوتراپي و محاسن اين روش جديد گفته ميشود.
برخي پزشكان نيز در اين بازار داغ دست به تبليغات گسترده زده و با پيشنهاد مزوتراپي به عنوان يك تكنيك برتر با جوابدهي بالا، بسياري را به مطبهاي خود براي رفع مشكلات زيبايي يا حتي درمان بيماريها كشاندهاند، اما آيا اين روش جديد درماني ميتواند جايگزين روشهاي قديمي شود؟ و آيا اساسا تبليغات اين افراد صحت دارد؟
و بالاخره مزوتراپي در درمان چه بيماريهايي و براي چه گروه از افراد ميتواند كاربرد داشته باشد؟
مزوتراپي يك روش درماني كاملا جديد و پيشرفته است كه روز به روز به حيطه عملكرد درماني آن افزوده ميشود. اين روش به دليل پاسخدهي بسيار سريعتر نسبت به ديگر روشهاي درماني مثل داروهاي خوراكي و كمبودن عوارض آن به دليل مصرف بسيار اندك دارو و اثرات كاملا موضعي آن، روز به روز مورد استقبال بيشتر از سوي مردم و پزشكان قرار گرفته است.
اين تكنيك براي اولينبار سال ۱۹۵۲ ميلادي در فرانسه توسط دكتر مايكل پيستور ابداع شد. در آن زمان از داروهاي گياهي و ويتامينها براي تقويت شرايط پوستي به كمك تكنيك مزوتراپي استفاده ميشد. ۱۰ سال بعد اولين انجمن مزوتراپي در دنيا شكل گرفت و از آن تاريخ به بعد اين تكنيك پيشرفتهاي بسياري كرد و مزوتراپي مدرن كه امروز از آن استفاده ميشود به وجود آمد.
در سال ۲۰۰۰ براي اولين بار اين تكنيك توسط خبرنگاران بخش علمي و پزشكي به كشور آمريكا وارد شد و بعد از آن در سال ۲۰۰۵ مزوتراپي كمكم در ديگر كشورها مورد توجه و استقبال قرار گرفت. كشور ما نيز جزو كشورهايي بود كه تكنيك مزوتراپي در سال ۲۰۰۵ به آن وارد شد و بسرعت در همه شاخهها پيشرفت و رشد كرد و مورد استفاده قرار گرفت.
مزوتراپی چیست؟
مزوتراپي در حقيقت استفاده از دوزهاي كم دارو با تزريقهاي مكرر، در ناحيه مورد نظر است. مزوتراپي يك روش بدون درد و بدون نياز به بيحسي است و با زندگي روزمره بيماران تداخلي ندارد. يعني شما بعد از انجام آن، نيازي به استراحت در منزل نداريد و ميتوانيد مثل تمام روزهاي عادي به فعاليتهاي خود بپردازيد. در سالهاي گذشته ۲شاخه جديد از مزوتراپي نيز به اين فناوري اضافه شد كه شامل مزوتراپي خشك و مزوتراپي بدون سوزن است.
در مزوتراپي خشك با سوزنهاي ظريف از دارو استفاده نميشود بلكه سوزن به تنهايي به كار ميرود. در اين روش سوزنهاي ظريفي در بافت فرو ميكنندكه باعث تحريك فرآيندهايي ميشود كه به ترميم كمك ميكنند البته اين مورد با طب سوزني كاملا متفاوت است.
در طب سوزني از سوزنهاي بلند و تكتك در نقاط خاصي استفاده ميشود كه ممكن است به ناحيه تحت درمان ربطي نداشته باشد، مثل درمان تيروئيد توسط طب سوزني كه ممكن است سوزن در ناحيه ديگر مثل مچ دست زده شود يا براي لاغري، سوزن به گوش زده شود ولي در مزوتراپي خشك مثلا براي كسي كه ريزش مو دارد از غلتكهايي كه پر از سونهاي ريز است روي ناحيه سر استفاده ميكنند به اين صورت كه غلتك را ميچرخانند و زخمهاي ريزي كه در آن ناحيه ايجاد ميشود، باعث تحريك فرآيندهاي ترميمي و بهبود شرايط خواهد شد.
اين روش امروز در درمان لك و جوانسازي پوست مورد استفاده قرار ميگيرد كه به آن تكنيك درمارولينگ (استفاده از رولهايي روي پوست) ميگويند.
اما در مزوتراپي بدون سوزن از امواج RF براي جذب مواد توسط پوست كمك ميگيرند و بدون استفاده از سوزن مواد به بافت نفوذ داده ميشود.
روش هایی برای درمان موضعی بیماری
مزوتراپي در واقع يك تكنيك و روش استفاده از داروست كه براي درمان موضعي ابداع شده و براي درمان بيماريهاي عمومي و كل بدن به كار نميرود. با توجه به محل مورد درمان و داروي خاص موارد استفاده آن با توجه به نتايج موثر و عوارض ناچيز مزوتراپي تاكنون كاربردهاي متعددي براي اين تكنيك شناخته شده و روز به روز به كاربردهاي آن اضافه ميشود.
بيشترين كاربرد مزوتراپي هماكنون در شاخه زيبايي است در حالي كه ميتواند در همه شاخهها مثل ارتوپدي (تزريق دارو به مفصل) يا در درمان بيماري سالك (در گذشته آنتيبيوتيك در محل سالك تزريق ميشد) كاربرد داشته باشد ولي امروز بيشترين كاربرد آن در درمان ريزش مو، جوانسازي صورت و درمان چاقي موضعي و بيماري عفوني است.
بازگشت دوباره موهای ریخته شده
در درمان ريزش مو به وسيله اين تكنيك، دارويي كه بيمار بايد به صورت خوراكي مصرف كند، به صورت موضعي و در محل مورد نظر به فوليكولهاي مو تزريق ميشود. در ريزش موي هورموني و ريزش موي آقايان چون عامل اين بيماري براي هميشه باقي ميماند و از بين نميرود.
در اين افراد از روش مزوتراپي به عنوان روش كمكي در كنار ديگر روشهاي درماني ميتوان كمك گرفت ولي در ريزش مو ناشي از رژيم طولاني مدت يا اعمال جراحي كه جذب دارو مختل ميشود (مثل جراحي روده كه بخشي از روده را از مسير جذب خارج ميكنند و به همين علت بعد از مدتي دچار كمبود ويتامين به علت عدم جذب ميشوند و از راه خوراكي قابل جبران نيست) مزوتراپي ميتواند به اين دسته از بيماران كمك بسيار زيادي در جلوگيري از ريزش مو بكند چون علت به وجود آورنده ريزش مو قابل درمان است.
جایگزینی به جای لیپو ساکشن
مزوتراپي در زمينه تناسب اندام به عنوان جايگزين مناسبي براي اعمال جراحي مثل ليپوساكشن ميتواند به كار برود. با مزوتراپي ميتوان چربي شكم، چربيهاي موضعي كنار ران و پهلو و غبغب را از بين برد. با كشف دارويي كه حلكننده چربي است محققان متوجه شدند با تزريق آن در بافت چربي، چربي حل ميشود و از بين ميرود ولي براي رسيدن به نتيجه مطلوب بايد دوزهاي زياد از اين ماده استفاده شود كه بالطبع عوارض زيادي به دنبال خواهد داشت بنابراين فقط در نواحي كوچك بايد مصرف شود. معمولا افراد چاق به دنبال روشهايي آسان و بيزحمت براي كاهش وزن هستند. اين روش تاثير غيرمعقول و معجزهآسا براي كاهش وزن ندارد بلكه يك تاثير منطقي و محدود دارد.
مساله بسيار مهم در كاهش وزن به روش مزوتراپي اين است كه بيمار بايد شاخص توده بدني (BMI) زير ۳۰ داشته باشد تا بتواند از مزوتراپي در زمان چاقي موضعي استفاده كند چنانچه اين عدد زير ۲۵ باشد، يعني فرد وزن طبيعي دارد و نيازي به رژيم غذايي ندارد و اگر اين عدد بين ۲۵ و ۳۰ باشد بيمار بايد در كنار رژيم غذايي از روش مزوتراپي استفاده كند.
در كاهش چربي به كمك اين روش كوچككردن غبغب معمولا بهتر از ديگر نقاط بدن جواب ميدهد. باتوجه به نوع كاربرد مزوتراپي در درمان، مدت زمان لازم براي مشاهده آثار درمان فرق ميكند، مثلا در ريزش موي مردانه معمولا با شروع درمان مزوتراپي در كنار ديگر روشهاي درماني پس از ۶ ـ ۵ ماه نتايج قابل مشاهده خواهد بود كه اين نتايج شامل رويش موي جديد نيست در واقع در درجه اول نقش پيشگيري از ريزش مو را دارد و در حدود ۳۰ ـ ۲۰ درصد روي روند استحكام مو، رشد مو و حالتگيري مو تاثير خواهد داشت. همچنين ميتواند چربي زياد موي افراد را كاهش دهد.
نتايج درمان در افرادي كه ريزش موي آنها ناشي از رژيمهاي غيراصولي و سخت است، ماندگار خواهد بود، چون علت ريزش مو برطرف شده ولي چنانچه اين ريزش بر اثر عواملي باشد كه هميشه با بيمار باشد و از بين نرود بايد تا آخر عمر از روش مزوتراپي استفاده كند تا ريزش مو شروع نشود، مثل ريزش موي هورموني.
در كاهش چربيهاي اضافه بدن معمولا آثار درماني بعد از حدود ۱۰ ـ ۵ جلسه قابل مشاهده خواهد بود و نتايج درماني در كاهش وزن تا زماني باقي خواهد ماند كه فرد رژيم غذايي خود را ادامه دهد.
کار برد مزوتراپی در شاخه های دیگر پزشکی
امروزه مزوتراپي علاوه بر كاربرد زيبايي در كلينيكهاي درد و پزشكي ـ ورزشي مورد استفاده قرار ميگيرد در بخش ورزشي براي برگرداندن هرچه سريعتر ورزشكار به ميدان ورزش از اين تكنيك استفاده ميكنند، مثل آسيبهايي كه در عضلات و تاندون ورزشكار به وجود ميآيد.
پزشك با تزريق دارو در نواحي آسيبديده به ورزشكار كمك ميكند تا هرچه زودتر بهبود يافته و فعاليتهاي ورزشياش را از سر گيرد.
مزوتراپي در بيماران روماتيسمي و عفوني با تزريق دارو در محل به بهبود هرچه سريعتر بيمار كمك زيادي ميكند. در ضايعات عروقي نيز از اين شيوه ميتوان استفاده كرد.
اخيرا در كشورهاي اروپايي و آمريكايي در كلينيكهاي ترك سيگار از تكنيك مزوتراپي استفاده ميكنند و از موادي كه بتوان جايگزين نيكوتين كرد، كمك ميگيرند.
در بيماريهاي پوستي مثل ريزش موي سكهاي، كورتون را در ناحيه مورد نظر تزريق ميكنند و باعث رويش مجدد مو در آن قسمت ميشوند. همچنين مزوتراپي براي جوانسازي پوست و درمان تركهاي ناشي از حاملگي و درمان لك كاربرد دارد. اما با همه كاربردهاي فراواني كه ذكر شد در هيچكدام از آنها نبايد انتظار اثر معجزهآسا و غيرمعقول از مزوتراپي داشت. مزوتراپي تنها يك روش كمكدرماني محسوب ميشود.
راهی برای شادابی و طراوت پوست
علاوه بر تاثير عوامل جوي مثل نور خورشيد، تغذيه، سن و ارث در بروز چين و چروك صورت نقش مهمي دارند. با افزايش سن ميزان كلاژن پوست به طور طبيعي كاهش پيدا ميكند و همين امر باعث چروك و شكستگي پوست صورت ميشود. در اين وضعيت شايد شما به فكر استفاده از كرمها و لوسيونهاي ضدچروك يا درمانهاي موضعي بيفتيد، اما اين كرمها قادر به كمكردن عمق چروكها نيستند و فقط ميتوانند از بروز چروكهاي جديد جلوگيري كنند.
براي رفع اين چروكها يا بايد عمل جراحي كرد كه يك عمل تهاجمي با عوارض خاص خود است يا اينكه از روش مزوتراپي كه يك عمل غيرتهاجمي است، استفاده كرد.
البته در كنار مزوتراپي بايد از ساير روشها مانند ميكرودرم ابرژين (لايهبرداري مكانيكي ظريف) و بوتاكس نيز بهره برد.
درمانهاي تركيبي در رفع چروكها و آسيبهاي پوستي نتيجه مطلوبتري خواهند داشت. براي درمان چروكهاي پيشاني و كنار چشمها (مناطقي كه حركت عضلاني ضروري نيست) ميتوان از بوتاكس استفاده كرد تا از پيشرفت آنها جلوگيري كرد و بعد با مزوتراپي به كشيدگي پوست و رفع چين و چروكها كمك كرد.
برخي داروهايي كه به وسيله تزريق در مزوتراپي وارد پوست ميشوند عبارتند از: انواع آمينواسيدها، ويتامينها (به طور مثال ويتامين C براي روشن شدن پوست)، آنتياكسيدانهاي ضدپيري و اسيد هيالورونيك. به عنوان مثال براي فردي كه به دليل آكنه، پوستي ناصاف و پر از فرورفتگي دارد، ابتدا از روش ميكرودرم ابرژين استفاده ميشود و بعد از لايهبرداري با تزريق دارو در مزودرم (لايه مياني پوست)، مزوتراپي انجام ميشود. مزوتراپي باعث آغاز فعل و انفعالاتي مانند توليد مثل سلولها در پوست ميشود و به اين شكل سلولهاي جديد توليد شده و سلولهاي قديمي به صورت لايهاي مرده با روش ميكرودرم ابرژين برداشته ميشوند.
عوارض ناشی از مزوتراپی
تمام روشهاي درماني داراي عوارض جانبي هستند. شايعترين عارضه براي مزوتراپي، عارضه حساسيت نسبت به داروي مورد استفاده است بهطور كلي عوارض ناشي از مزوتراپي به ۲دسته كوتاه مدت و بلند مدت تقسيم ميشوند.
برخي عوارض بعد از مدت كوتاهي برطرف ميشود و معمولا پايدار نيستند و خطري جدي محسوب نميشود. بعداز انجام مزوتراپي ممكن است اين علائم در شما به وجود آيد: ورم، قرمزي، خارش، كبودي، سرگيجه، احساس كسالت، درد و حتي عفونت در محل تزريق. البته عفونت در صورتي به وجود ميآيد كه تزريق در محيطي كاملا استريل و با ابزار صحيح و ضدعفوني شده انجام نگيرد.
از ديگر عوارض ميتوان به ايجاد اسكار (گوشت اضافه يا جاي زخم) مادامالعمر در افرادي كه استعداد تشكيل گوشت اضافه دارند، اشاره كرد؟ ولي به طور كلي عوارض عمومي مزوتراپي نادر است، چون اساس درمان استفاده از دوزهاي كم داروست.
انجام مزوتراپی تخصص میخواهد
كسي كه عمل مزوتراپي را انجام ميدهد حتما بايد پزشك باشد و بايد دوره خاص و تخصص اين عمل را گذرانده باشد. اخيرا مشاهده شده كه افراد غيرمتخصص در اين رشته وارد شدهاند و به دليل نداشتن اطلاعات كافي باعث بروز مشكلات بسياري براي مراجعان خود شدهاند و همچنين داروهايي كه در مزوتراپي مصرف ميشود بايد داروهايي باشد كه مورد تاييد وزارت بهداشت بوده و استاندارد باشد و پزشك حتما بايد به تاريخ انقضاي آنها توجه كند.
بيماران بعد از عمل مزوتراپي بايد مواردي را رعايت كنند از آن جمله فرد بعد از عمل مزوتراپي تا ۲۴ ساعت از شنا كردن بپرهيزد و چنانچه مزوتراپي در ناحيه صورت انجام شده حتما بايد از ضد آفتاب مناسب استفاده كند.
با مشاهده هر گونه عارضهاي بايد به پزشك خود مراجعه كند كه شايعترين عوارض پس از مزوتراپي واكنشهاي آلرژيك و حساسيتي است. پزشكاني كه از اين شيوه درماني استفاده ميكنند حتما بايد پاسخ و واكنش به درمان را در بيمار بررسي كنند و چنانچه فردي نتيجه مطلوب را از مزوتراپي نگيرد، نبايد درمان را ادامه دهد.
پزشك معالج قبل از شروع درمان بايد از سوابق بيماري يا احتمالا سابقه حساسيت در فرد مطلع شود و براي اطمينان از عدم حساسيت بيمار به داروي مورد استفاده، تست پوستي انجام دهد. براي برخي داروها اين تست اجباري است و چنانچه التهاب ناشي از مزوتراپي در جلسه گذشته هنوز برطرف نشده بايد جلسه درماني بعدي به تعويق بيفتد تا كاملا التهاب از بين برود.
چه کسانی نباید از مزوتراپی استفاده کنند
۱ ـ خانمهاي باردار
۲ ـ بيماران قلبي ـ عروقي
۳ ـ افرادي كه دچار سرطانهاي پيشرفته هستند
۴ ـ كساني كه داراي سوابق آلرژي و حساسيت به داروهاي خاص هستند
۵ ـ افرادي كه در حال استفاده از داروهاي ضدانعقاد هستند ( در اين افراد احتمال ايجاد هماتوم و خونريزي زياد است)
۶ ـ افراد ديابتي بخصوص آنهايي كه ديابت كنترل نشده دارند ( زيرا سطح ايمني اين افراد پايين است و ممكن است دچار عفونتهاي شديد شوند)
۷ ـ افرادي كه داراي بيماري نوروپاتي هستند
۸ ـ اشخاصي كه دچار بيماري پسوزياريس (صدف) هستند
بیشتر بدانیم:
لیزر مو های زائد بدن،مزایا و معایب