مقدمه
در این مقاله که مطالعه آن به ۵ دقیقه زمان نیاز دارد علم و بدن به بررسی ماسک ها و ضرر های ماسک فیلتر دار برای بیماران و افراد ناقل میپردازد.
همه آنچه باید درباره ماسک بدانید؛
۱) باعث کاهش محسوس پخش قطره های تنفسی حامل ویروس شود.
۲) مانع ورود قطره های ریز تنفسی حامل ویروس به بینی و حلق و ریه افراد سالم شود یا از آن بکاهد.
۳) از آلوده شدن بینی و دهان با دست جلوگیری کند.
- ماسکهای پارچهای و خانگی
- ماسکهای جراحی
- ماسکهای مرسوم به رسپیراتور یا N95، N99 یا PPE2 و PPE3
کار ماسکهای پارچهای و جراحی جلوگیری از پخش و انتقال قطره های تنفسی حاوی ویروس است و به همین دلیل در همهگیریهای تنفسی به عموم توصیه میشوند. ماسکهای رسپیراتور (مانند N95) هم از پخش قطرکهای تنفسی جلوگیری میکنند هم فرد را از قطرکهای ویروسدار دیگران محافظت میکنند و بنابراین کادر درمان از آنها استفاده میکنند.
مهمترین دلیل استفاده عمومی از ماسک جلوگیری از پخش و انتقال ویروس توسط مبتلایان یا ناقلان بیعلامت است.
توصیههای مهم در مورد ماسک
استفاده نادرست از ماسک کارایی آن را پایین آورده و حتی ممکن است خطر آلودگی را بالا ببرد. برای استفاده صحیح باید به موارد زیر توجه شود:
- قبل از زدن ماسک، دستها با آب و صابون شسته یا با ژلضدعفونی تمیز شوند.
- بینی و دهان تا زیر چانه باید بخوبی با ماسک پوشانده و کیپ شود تا درزی وجود نداشته باشد.
- وقتی ماسک زدید به آن دست نزنید و اگر دست زدید آن را بشویید یا ضدعفونی کنید.
- هیچگاه برای صحبت یا خوردن ماسک را برندارید یا به زیر چانه نبرید.
- ماسکی که مرطوب و تر شده است باید عوض شود.
- برای برداشتن ماسک به جلوی آن دست نزنید: بند یا کش را از پشت سر یا گوش گرفته، بآرامی ماسک را آزاد کرده و به جلو برده و از صورت دور کنید.
- ماسکهای یکبار مصرف را باید در سطل دردار و درون کیسه زباله انداخت و پس از آن دستها را شست یا با ژل ضدعفونی دست تمیز کرد.
باید توجه داشت که استفاده از ماسک همواره باید همراه با رعایت سایر نکات بهداشتی از جمله شستشوی دست و پاکیزگی وسائل شخصی و رعایت فاصله مناسب باشد.
خب حالا چرا ماسک فیلتر دار برای عموم مردم توصیه نمیشود؟
گفته میشود که بخش زیادی از انتقال ویروس در دوران ابتدایی بیماری اتفاق میافتد و ممکن است افراد قبل از شروع علائم بیماری، بتوانند ویروس را سرایت دهند.
ماسک های فیلتردار
ماسکهای تنفسی فیلتردار از الیاف در هم تنیدهای ساخته شدهاند تا در فیلتر کردن عوامل بیماریزا در هوا بسیار مؤثر باشند. البته این ماسکها باید مطابق با استانداردهای دقیق بهداشتی استفاده شوند. محققان قطر ویروس کرونا را حدود ۱۲۵ نانومتر تخمین زدهاند. با توجه به این نکته، باید بدانید که: ماسکهای تنفسی N۹۵ در صورتی که معتبر باشند، میتوانند ۹۵ درصد از ذرات معلق در هوا با قطر ۱۰۰ تا ۳۰۰ نانومتر را فیلتر کنند.
برخی از انواع این ماسکهای تنفسی دارای دریچههایی هستند که باعث میشوند هوای بازدم از ماسک خارج شود و تنفس برای کاربر راحتتر باشد. اما این ویژگی یک نکته منفی با خود دارد و آن این است که در صورتی که فردی بیمار از این ماسک استفاده کند، در صورت نزدیک شدن به دیگر افراد، احتمال انتقال ذرات ویروسی که از طریق این دریچهها بازدم میشوند را به افراد بالا میبرد. به همین دلیل است که توصیه شده افرادی که درگیر ویروس کرونا هستند، از این نوع ماسک استفاده نکنند.
ماسک و پوششهای خانگی
در بعضی از کشورها بدلیل کمبود ماسک جراحی و N95 و ضرورت استفاده کادر درمانی از این ماسکها، به عموم مردم توصیه میشود تا از ماسکهای خانگی استفاده کنند، بخصوص در مکانهای شلوغ و جاهایی که حفظ فاصله ممکن نیست.
ماسک پارچهای خانگی باید:
- بینی و دهان را تا زیر چانه و پهلوی صورت بخوبی بپوشانند و در عین حال مانع تنفس عادی نشوند.
- با بند و یا کش براحتی قابل زدن و برداشتن باشند بی آنکه سبب آلودگی دهان و بینی و چشم شود.
- چندلایه باشد.
- بینی و دهان را تا زیر چانه و پهلوی صورت بخوبی بپوشانند و در عین حال مانع تنفس عادی نشوند.
- بدون آسیب و تغییر شکل قابل شستن و خشک کردن باشد.
- ماسکهای پارچهای باید با مواد شوینده یا در ماشین لباسشویی شسته شوند و نیاز به ضدعفونی ندارند.
سازمان بهداشت جهانی توصیههایی را در مورد ماسکهای پارچهای منتشر کرده است:
– لایه بیرونی هم باید از مادهای غیر جاذب مانند پلیاستر یا مخلوط پلیاستر ساخته شود.