رسیدن شما را به هفته بیستم بارداری و پایان ماه پنجم بارداری تبریک میگوییم! شما نیمی از بارداری خود را پشت سر گذاشته اید و تنها بیست هفته دیگر تا پایان بارداری شما باقی مانده است.
شما در این هفته باز هم وزن اضافه خواهید کرد و شاهد تحولات بیشتری در بدن خود و کودکتان خواهید بود. شکم شما در این هفته نیز بزرگتر خواهد شد؛ بنابراین کمردردها و گرفتگی عضلاتتان ادامه خواهند داشت.
مراقب باشید که با توصیه های غلط اطرافیانتان گمراه نشوید؛ معمولاً در طول دوران بارداری اطرافیان شما از سر دلسوزی توصیه هایی به شما خواهند کرد. بهتر است تنها نسبت به انجام توصیه های پزشک متعهد باشید.
یکی از توصیه های اشتباهی که در مکرراً به زنان باردار میشود، این است که: یک زن باردار باید به اندازه دو نفر غذا بخورد. درحالیکه اصلاً نیازی به این کار نیست و یک مادر باردار تنها می بایست ۳۰۰ کالری بیشتر از نیاز روزانه خود کالری مصرف کند. کالری دریافتی نیز باید از طریق خوراکی های سالم و غنی از مواد مغذی تأمین شود.
جنین در هفته بیستم چه تغییراتی می کند؟
قد و وزن
وزن جنین به ۳۲۰ گرم رسیده است. و قد او در این هفته از نوک سر تا باسن برابر ۱۶٫۵ سانتی متر و از نوک سر تا پاشنه پا بهصورت کشیده و صاف حدود ۲۵ سانتیمتر است. او در این هفته به اندازه یک طالبی کوچک است.
ورنیکس
ورنیکس یک ماده چرب و سفیدرنگ است که تمام بدن جنین را میپوشاند تا از پوست او در مدت طولانی غوطهور بودن در مایع آمنیوتیک محافظت کند. این پوشش نرم و لیز همچنین به حرکت کودک در مجرای زایمان کمک کرده و حرکتش را آسانتر میکند.
بلعیدن
جنین در هفته ۲۰ بارداری، می تواند عمل بلعیدن را بیشتر انجام دهد. این کار یک تمرین خوب برای دستگاه گوارش او است.
مکونیوم
یک ماده چسبنده و سیاهرنگ است و مخلوطی از سلولهای مرده ترشحات دستگاه هاضمه و همچنین مایع آمنیوتیک بلعیدهشده هست، که جنین تولید می کند. این ماده در رودههای جنین جمع شده و در اولین مدفوع او پس از تولد از بدنش خارج میشود. البته گاهی دیده شده که برخی از نوزادان این ماده را در رحم یا در طول زایمان دفع میکنند.
خانم های باردار درهفته بیستم چه تغییراتی میکنند؟
وزن
اکنون قسمت بالایی رحم شما در کنار ناف شما قرار دارد و وزن شما تا این هفته حدود ۴٫۵ کیلوگرم اضافه شده است. و از این هفته به بعد ممکن است هر هفته حدود نیم کیلوگرم وزن اضافه کنید. توجه داشته باشید که اگر بارداری را با لاغری و کسر وزن شروع کردهاید. امکان داد لازم باشد که کمی بیشتر وزن اضافه کنید. اگر بلعکس بارداری را در وضعیتی که اضافه وزن داشته اید آغاز کرده اید شاید باید کمی کمتر وزن اضافه کنید. و مراقب اضافه وزن خود در بارداری باشید تا درگیر عوارض اضافه وزن بارداری نشوید.
نکته ای که لازم است بدانید این است که افرادی که قبل از بارداری وزن کمتری دارند، در دوران بارداری نیاز به افزایش وزن بیشتری خواهند داشت. افرادی که پیش از بارداری دارای اضافه وزن بوده اند نیاز به افزایش وزن کمتری خواهند داشت؛ اما این یک قانون کلی و ثابت نیست و از فردی به فرد دیگر تفاوت خواهد کرد.
خارش در ناحیه شکم مادر
با توجه به رشد جنین در داخل رحم، شکم مادر باردار نیز رشد میکند و بزرگ میشود. بزرگ شدن شکم مادر باردار همراه با کشیده شدن پوست او خواهد بود. در هفته بیستم بارداری به دلیل کشیده شدن بیشتر پوست شکم، احساس خارش زیادی در بدن مادر ایجاد میگردد.
خارش شکم مادر در هفته بیستم بارداری و بعد از آن امری طبیعی محسوب می شود؛ زیرا با کشیده شدن بیشتر پوست، حساسیت فرد بیشتر میشود. به طوری که حتی خارشهای شدید هم برای او کافی نیستند! بهتر است با استفاده از کرمهای مرطوبکننده و چرب کننده، تا حدودی این خارشها را تسکین دهید.
افزایش حجم خون بدن مادر
در دوران بارداری و خصوصاً از هفته بیستم بارداری ، حجم خون بدن مادر افزایش چشمگیری پیدا میکند. این ویژگی در طول تکامل به این علت ایجاد شده است که مادران در هنگام زایمان خون زیادی را از دست خواهند داد. بنابراین افزایش حجم خون از کمخونی مادر بعد از بارداری جلوگیری خواهد کرد. این افزایش در حجم خون برای سلامتی جنین داخل رحم نیز لازم است.
برای اینکه بدن خود را با افزایش چشمگیر حجم خون در هفته بیستم بارداری تطبیق دهد، از گشاد کردن رگها استفاده میکند. افزایش قطر رگها باعث کاهش فشار خون مادر باردار خواهد شد. این افت فشار خون مادر باردار میتواند عوارضی چون سرگیجه برای او ایجاد کند.
گاهی اوقات انقباضات ایجاد شده در سیستم گردش خون باعث کاهش خونرسانی به جنین خواهد شد. در این مواقع بهتر است بهآرامی موقعیت خود را تغییر دهید؛ و یا از حالت نشسته با ایستاده و یا بالعکس تغییر وضعیت دهید. به این ترتیب خونرسانی به جنین نیز تضمین میشود.
تنگی نفس در مادر باردار
یکی از علائم شایع دوران بارداری که در هفته بیستم بارداری پررنگتر میشود، تنگی نفس می باشد. علت تنگی نفس مادر باردار این است که با رشد اندامهای داخلی بدن او، فشار زیادی به دیافراگم وارد میشود. دیافراگم نیز با فشار بر ریهها، تنفس را اندکی با مشکل مواجه می کند. پس جای هیچ نگرانی وجود ندارد. در دوران بارداری جابجایی اندک روده، معده و کبد نیز ممکن است رخ دهد.
افزایش تورم پاهای مادر باردار
در هفته بیستم بارداری ، دستها و پاهای مادر باردار نیز ممکن است دچار تورم شوند. میتوان گفت که این ورم در تقریباً همه مادران باردار به چشم میخورد اما شدت آن از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود.
رژیم غذایی
ویتامین ب
در رژیم غذایی هفته بیستم بارداری گروه ویتامین ب باید گنجانده شود، هشت نوع ویتامین ب وجود دارد که به آنها خانواده ب می گویند. از مهمترین ویتامین خانواده ب می توان به اسیدفولیک، اشاره کرد. اسید فولیک مانع بروز نواقص لوله عصبی در جنین می شود. به غیر از اسید فولیک هفت ویتامین دیگر نیز در تغذیه هفته ۲۰ بارداری نقش مهمی دارند. زیرا آنها به بدن کمک می کنند که انرژی و مواد غذایی را دریافت کند.
معمولا در خانم های بارداری که گیاه خوار هستند ذخایر ویتامین B12 در نوزادان آنها پایین می باشد. بنابراین خانم های باردار گیاهخوار برای جلوگیری از این مورد دقت کنید که حتما مواد غذایی که دارای ویتامین “ب” هستند در برنامه غذایی خود بگنجانید.
اگر رژیم غذایی فقیر از این ویتامین داشته باشیم میتواند باعث ابتلا به کم خونی شود، بنابراین تا می توانید در دوران بارداری از رژیم های غذایی استفاده کنید که شامل b12 باشد.
آهن
در دوران بارداری حتما اطمینان حاصل کنید که آهن به میزان کافی مصرف میکنید، به خاطر اینکه این ماده نقشی اساسی در تولید هموگلوبین دارد. همان طور که میدانید هموگلوبین ها قسمتی از گلبولهای قرمز خون هستند که اکسیژن را در بدن شما جابجا میکنند. در دوران بارداری بدن شما به مقدار بیشتری آهن نیازمند است.
زیرا برای جنین در حال رشد و جفت آهن مورد نیاز باید تامین کند. همچنین در این دوران افزایش حجم خون شما زیاد شده و باید آن را تامین کند. اگر در این هفته پیش متخصص تغذیه بروید و در مورد رژیم غذایی این هفته و بارداری سوال کنید حتما به شما مصرف آهن را توصیه میکند. برای جذب آهن شما می توانید غذاهای سرشار از آهن را مصرف کنید، که این غذا ها شامل گوشت قرمز، گوشت مرغ، گوشت ماهی، تخم مرغ، عدس و دیگر حبوبات، اسفناج و غلاتی که با آهن غنی شده اند، هستند.
باید ها و نباید های هفته بیست بارداری
در هفته ۲۰ بارداری اگر اتفاقات زیر برای شما افتاد حتما با پزشک خود در میان بگذارید.
۱٫ خونریزی از واژن: اگر بر روی لباس زیر خود لکه کوچک خون، آنهم بعد از نزدیکی از هفته ۱۸ بارداری دیدید، زیاد در موردش خود را نگران نکنید. اما این را بدانید که خونریزی زیاد در سه ماه اول نشانه ی سقط جنین و در سه ماه دوم نشانه مشکلات جفت یا زایمان زودرس میباشد. پس حتما با پزشک خود مشورت کنید.
۲٫ ترشحات مهبل: این وضعیت در مواردی تقریبا نگران کننده است و باید سریع به پزشک خود مراجعه کنید زیرا ممکن است نشانه پارگی زود هنگام لایه ها یا گردن رحم باشد.
۳٫ دلپیچه های شکمی: اگر شما دردهای پی در پی و بی وقفه در شکم خود احساس میکنید حتما با پزشک مشورت کنید.
۴٫ تهوع شدید: تهوع یک عارضه شایع در بارداری است اما ممکن است میزان تهوع تان به حدی زیاد باشد که نمیتوانید جلوی بیرون ریختن آن را بگیرید. در این مورد حتما سریع به پزشک مراجعه کنید.
۵٫ سردرد و سرگیجه شدید و تاری دید: ازآنجایی که سر درد و سرگیجه شدید می تواند نشانه از دلپیچه های بارداری یا بیماریهای غیر مرتبط با بارداری باشد، در این مورد هم باید با پزشک خود مشورت کنید.
چه کارهایی نباید در هفته بیست بارداری انجام داد؟
از آنجایی که استرس خیلی بالا میتواند باعث آسیب به جنین از جمله زایمان زودرس یا کمبود خون در نوزادان شود. بنابراین برای مراقبت و محافظت از خود و جنینتان از شرایط استرس زا اجتناب نمایید و همچنین از کسانی که باعث استرس شما می شوند دوری کنید.
اما استرس کم در بارداری امری طبیعی است شما می توانید برای کاهش استرس، استراحت کافی داشته باشید، و خوب غذا بخورید، بهطور منظم ورزش کنید و زمانی را با دوستان و نزدیکان خود بگذرانید.
چه زمانی باید تست بارداری بدهیم؟
تغییرات مادر و جنین در هفته ۲۶ بارداری
